01 Ekim 2007
Eylül – 2007′ de TÜRKİYE TABLOSU
(Yalanlanmayan eleştirel basın haberleriyle)
Eylül – 2007’ de TÜRKİYE TABLOSU
- 1 Eylül
- YENİ HEDEF YOK – 60. hükümetin programı, seçimden önce açıklanan beyannamenin ötesine geçemedi. Hedefleri yineleyen Erdoğan, 2013’te kişi başına milli geliri 10 bin dolara, okullaşma oranını ilk ve ortaöğretimde yüzde 100’e çıkarmayı planladıklarını söyledi. Erdoğan, “sivil anayasa”dan söz ederken türban yasağı, imam-hatiplerin durumu ve YÖK ile ilgili net bir hedef ortaya koymadı. Özelleştirmelerin devam edeceği vurgulanan programda, dokunulmazlıkların kaldırılmasına yer verilmemesi dikkat çekti. Hükümetin programı muhalefet tarafından “iddiasız” bulundu. CHP Grup Başkanvekili Kılıçdaroğlu, sunumun “bütçe konuşmasına” benzediğini vurgulayarak “Topluma umut verecek bir konuşma değildi. Başbakan sanki olağan bütçe konuşmalarından birini yaptı. Bazı konularda doğruları söylemedi” diye konuştu. Erdoğan’ın siyaset konusunda sadece anayasa değişikliğinden söz ettiğini belirten Kolıçdaroğlu “Üniversitelerin bilimsel ve yönetsel özelliğine vurgu yaptı. Umarız öyledir” dedi.
- KUZEY IRAK’TA TÜRKİYE’YE KARŞI ABD TAMPONU – Yine bir ABD düşünce kuruluşu, yine bir öneri. ABD’nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Center for American Progress (CAP- Amerikan İlerleme Merkezi), Kuzey Irak’taki Kürt bölgesini Türkiye’ye karşı savunacak bir gücün konuşlandırılmasını önerdi. Muhalefetteki Demokratlara yakınlığıyla bilinen kuruluş tarafından yayımlanan raporda Beyaz Saray’ın Irak’taki 160 bin ABD askerinin çekilmesine yönelik planlara hemen başlaması tavsiye edilirken askerlerin güvenli bir şekilde çekilmesi için en uygun sürenin 10-12 ay olduğu vurgulandı. Raporda K. Irak’taki Kürtlerin, Türkiye ile olası çatışmalardan korunması amacıyla 8 bin askerin bölgede konuşlandırılması gerektiği savunuldu. Askeri planlayıcılar ve lojistik uzmanlarıyla hazırlanan raporda, Kuveyt’te de bir tugay asker ve 70-80 savaş uçağı bırakabileceği ve Körfez’deki donanma güçlerinin bölgenin güvenliğini koruyabileceği belirtildi. Irak’tan çekilmenin, Afkanistan’da El Kaide ve Taliban’la savaşan ABD askerlerine 20-25 bin takviye fırsatı yaratacağı tespiti yapıldı.
- DENİZ YÜZEYİNİ DE SATIYORLAR – Kemal Unakıtan’ın yönettiği Maliye Bakanlığı, özelleştirmelere konu olan kamu mallarının listesine kamu mallarının listesine deniz yüzeyinin de ekledi. 7 Eylül’de yapılacak açık artırma ile Kemer ilçesinde sahilden 700 metre uzaklıktaki 3 bin metrekarelik kara manzaralı deniz yüzeyi satılacak. Deniz yüzeyinin “pazarlıkla ön izin ihalesi bedeli” 105 bin YTL olarak belirlendi.
- OSMANLILAR İLKOKULDA – İlköğretim 7. sınıflarda bu yıl okutulacak “Sosyal Bilgiler” dersi, “Osmanlı Tarihi” içeriğine büründü. Öğrenciler derste İstanbul’un fethini gösteren maket hazırlayacak, Osmanlı tarihindeki dönüm noktalarını ele alan gazete çıkaracak. Müfredatta, Osmanlı eğitim sistemi üzerinde özellikle durulması dikkat çekerken, öğrenciler tür bilim insanlarının yanı sıra İslam bilgilerini de öğrenecek.
- DTP’Lİ TÜRK’E SORUŞTURMA – Ankara cumhuriyet Başsavcılığı, DTP Grup Başkanı Türk’ün, 30 Ağustos resepsiyonuna davet edilmemeleri nedeniyle yaptığı “Bölücülüğün kimin tarafından yapıldığı ortaya çıktı” açıklaması ile DTP’nin, TSK’nin “kimyasal silah kullandığı” iddiasına ilişkin olarak soruşturma başlattı. Türk’ün konuşmasının görüntü ve ses bantları incelenecek.
- SANATA KİLİT’E BÜYÜK TEPKİ – Rektörler, konservatuvara bağlı ilköğretim ve liselerin kapatılmasına karşın YÖK’e bir rapor sundular. Yeni hükümette kabinedeki yerini koruyan Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik’in, üniversitelerin devlet konservatuvarlarına bağlı ilköğretim ve liselerin kapatılmasına yönelik girişimlerine tepkiler sürüyor.
- CHP VE MHP’NİN OYLARI YANDI – İzmir’deki seçim sonuçlarına yönelik ”usulsüzlük” iddialarının dayanakları artıyor. Çıkan oyların AKP lehine, CHP ve MHP aleyhine değiştirildiği iddia edilen sandıklardan birindeki oylar, yarı yanmış olarak bulundu. 2297 No’lu sandıktaki “yanmış” oylarla ilgili Karşıyaka Cumhuriyet Savcılığı’na başvuruldu.
- AKP’YE GÖRE TASLAK – Taslağı hazırlayan akademisyenlerin çoğu, anayasadaki Kemalist unsurların ayıklaması görüşünde. AKP’nin anayasa taslağını hazırlayan ekibin büyük çoğunluğu, “Kemalizmi aşma” düşüncesini savunan, Zaman ve Yeni Şafak gazetelerinde yorumları yayımlanan akademisyenlerden oluşuyor.
- GÜL’DEN EŞSİZ DAVET – Abdullah Gül’ün, Cumhurbaşkanı seçilmesi nedeniyle Çankaya Köşkü’nde vereceği resepsiyon için konuklara eşsiz davetiye gönderecek.
2 Eylül
- VERGİLERİN YARISI FAİZE – Ankara Ticaret Odası’nın raporuna göre devlet 1983-2007 yılları arasında topladığı her yüz dolarlık verginin 51 dolarını faiz ödemeleri için kullandı. Faiz ödemeleri için her yıl daha fazla pay ayrılırken yatırım için ayrılan pay aynı kaldı. ATO Başkanı Aygün “Halktan toplanan vergiler, düşük kur yüksek faiz yoluyla uluslar arası spekülatif sermayeye aktarılıyor” dedi. Türkiye’nin bütçe harcamaları 1 trilyon 316 milyar dolara ulaşırken bunun 373.9 milyar doları iç, 59.4 milyar doları da dış olmak üzere 433.3 milyar doları faiz ödemelerine gitti. Yatırımlar ise 100 milyar dolarda kaldı. Faiz ödemelerinin 1983’te Türkiye’nin bütçe harcamalarının yüzde 8.1’i kadar büyüklük oluştururken bu yıl yüzde 26’ya ulaşacağı hesaplandı.
- DIŞ TİCARETTE AÇIK BÜYÜYOR – İthalattaki artış yine ihracatı geçti, yıllık dış ticaret açığı 57 milyar dolara ulaştı. Son bir yılda 97 milyar dolarlık ihracata karşılık 154 milyar dolarlık ithalat yapıldı. 2001’den bu yana yıllık ihracat yüzde 209.9 artarken, ithalat yüzde 272, dış ticaret açığı 464.4 büyüme kaydetti.
- BUSH IRAK’TA PKK’YI KORUYOR – Muhafazakarların gazetesi Conservative Voice, ABD Başkanı George Bush’un Irak’tak Şii lideri Mukteda el Sadr’ın milislerine gösterdiği tepkiyi terör örgütü PKK ve İran Devrim Muhafızları’na göstermediğine işaret etti. PKK’nin Kuzey Irak’tan Türkiye’ye saldırılar yaptığını da hatırlatan gazete, PKK’nin Kuzey Irak ve Türkiye’den toprak alarak Büyük Kürdistan kurma hayali içinde olduğunu ve buna Kerkük’ü de dahil etmek istediğini yazdı. Gazetede Devrim Muhafızları’nın da Şii Irak’ın İran’a bağlanmasını sağlamak istediği vurgulanarak “Kaybeden PKK ve Devrim Muhafızları’nın safı neden terk edilmiyor” diye soruldu.
- DTP’Lİ TÜRK GERGİNLİK YARATIYOR – Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ’un 30 Ağustos resepsiyonuna davet edilmeyen DTP’lilere ilişkin “Önce onlar PKK’nin terör örgütü olduğunu kabul etsinler” açıklamasına DTP Grup Başkanı Ahmet Türk yanıt verdi. Türk, “PKK’yi terör örgütü kabul etsinler diyorlar. Biz birileri istiyor diye öyle bir açıklama yapmayız. Biz çözümü şiddette, silahta aramıyoruz. Çatışmanın bitmesi gerekir diyoruz” dedi.
- ATATÜRK’Ü ANAYASADAN SİLEBİLİRLER – Basın-İş Sendikası Olağan Genel Kurulu’nda bir konuşma yapan Zeki Sezer, “Sivil anayasa dedikleri anayasadan Atatürk’ü silmeye çalışacaklarının işaretleri var” dedi.
- DIŞ POLİTİKA SON SIRADA – AKP, hükümet programında Kürt lider Mesut Barzani’nin Türkiye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine yönelik oluşturduğu tehdidi görmezden geldi. AB’nin Türkiye ile müzakereleri kısmen askıya alması yok sayıldı.
- KÖŞK SİTESİNE ‘TÜRBAN’ RÖTUŞU – Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, türbanlı eşi Hayrünnisa Gül’ün özgeçmişi, geçmişteki tüm cumhurbaşkanı eşlerinin tersine Çankaya’nın resmi internet sitesine konulmadı. Sitede yer alan “Sayın Hanımefendinin Özgeçmişi” başlıklı bölüm Gül ile birlikte kaldırıldı.
3 Eylül
- AKP ANAYASASI – İktidar, ‘demokrasi ve insan hakları’ etiketi altında devleti kendine göre düzenlemeye çalışıyor. AKP’nin bu hafta kamuoyuna açıklanması beklenen taslağında, türbanla üniversiteye girmenin önü açılırken dinsel faaliyetlere serbestlik getiriliyor. “Türk vatandaşlığı’nın yeniden tanımlandığı taslakta Kürtçe eğitime yeşil ışık yakılıyor. Taslakta Cumhurbaşkanına dokunulmazlık getirilmesi ve Anayasa Mahkemesi’nin yapısında değişiklik yapılmasını öngören değişiklikler de var.
- TBB’DEN ALTERNATİF TASLAK – Türkiye Barolar Birliği 2001’de aralarında şu anda AKP milletvekili olan Zafer Üskül’ün de bulunduğu komisyonun hazırladığı taslağı, yeniden değerlendiriyor. Taslakta, “Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığı” tanımı getirilmesi, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması, zorunlu eğitimin 11 yıl olması, özelleştirmelerin “kamu yararı” gözetilerek yapılması öneriliyor.
- ANAYASA 12 KEZ DEĞİŞTİ – 1987 yılından bu yana yapılan değişiklikler sonucu anayasanın sivilleşmesinde önemli adımlar atıldı. Bu çerçevede ölüm cezası, Devlet Güvenlik Mahkemeleri kalktı; MGK Genel Sekreterliği yasası Yasası yeniden yapıldı; YÖK’ten askeri temsilci çıkarıldı; memurlara sendikal hak tanındı; radyo-televizyon alanında yayın tekeli kalktı; anadilde yayın yolu açıldı.
- VERGİ YÜKÜ ÇALIŞANA – Yılın ilk 7 ayında toplanan gelir vergisi miktarı 17 milyar 934 milyon 205 bin YTL olarak gerçekleşti. 2007’nin 7 ayında kaynağında ödenen gelir vergisinin 8 milyar 464 milyon 679 bin YTL’sini işçi ve memurlar ödedi. 2006’nın Temmuz sonunda ücretlerinden 8 milyar 226 milyon 339 bin YTL gelir vergisi kesilen işçi ve memurların vergisi bu yıl yüzde 2.9 oranında arttı. Ocak- temmuz döneminde mevduat faizi ödemelerinden yapılan gelir vergisi stopajı 2 milyar 217 milyon 303 bin YTL olarak hesaplandı. Bu şekilde bankalarda parası olanların gelir vergisi kesintisinde de geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 32.4’lük bir artış görüldü. Bu yıl repo gelirlerinden yapılan kesinti de 140 milyon 394 bin YTL olarak belirlendi.
- MİLYARLAR İLACA GİDİYOR – Sağlık harcamalarındaki hızlı artışla dünyanın en büyük 13. ilaç pazarı haline gelen Türkiye giderek daha fazla dışa bağımlılaşarak küresel güçler için çekim alanı oluyor.
4 Eylül
- ÖVÜNME PROGRAMI – 60. hükümetin programı gelecekte yapılacaklar yerine geçmiş hükümetin övgüsünün yapıldığı bir faaliyet raporuna benzetildi. MHP lideri Bahçeli, AKP’nin kendilerinin de içinde yer aldığı 57. hükümetin “Güçlü ekonomiye geçiş” programını uyguladığını belirterek, “Övünülecek bir başarı varsa, kayıp yıllar olarak topyekun karalanan bu dönemin bunda sahip olduğu pay inkar edilemez bir gerçektir” dedi. AKP’nin iktidarları döneminde Türkiye’nin “yıpranma, yozlaşma ve yıkım dönemi” yaşadığını kaydeden Bahçeli, 22 Temmuz seçimlerinin bu karanlık dönemi aklamasını söyledi. DTP Grup Başkanı Türk de faaliyet raporuna benzettiği programın demokratikleşme ve sosyal politikalarda 58ve 59. hükümetin programlarından daha geri olduğunu ve bir geriye dönüşü işaret ettiğini savundu.
- KKTC’DE YENİ DENGE ARAYIŞLARI – AKP hükümeti, KKTC Anayasası’nın, Türk askerinin adadaki varlığına yasal zemin sağlayan geçici 10. maddesinin kaldırılmasını öngören kapsamlı anayasa değişikliğinin önünün açılması için muhalefetteki Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP) de hükümete girmesi yönünde yoğun çaba göstermeye başladı.
- GÜLEN’E ARAZİ KIYAĞI – İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Atatürk Havalimanı yakınındaki ağaçlandırma alanını, ihaleye bile gerek duymadan imara açıyor. Araziyi kiralayan Fethullah Gülen’in kurduğu Fatih Koleji’nin arsaya inşaat yapmasına izin veren ön kararlar, CHP’li üyelerin itirazlarına karşın İBB Meclisi’nde kabul edilmişti. CHP’liler, bu ay İBB Meclisi’ne getirilmesi beklenen imar planlarına da ret oyu kullanacak.
- KEMER’DE DENİZ YÜZEYİ DE İHALEDE – Maliye Bakanlığı , Kemer’de kıyıdan yaklaşık 700 metre uzaklıktaki Deniz Feneri Bölgesi’nde 3 bin metrekarelik deniz yüzeyini ihaleyle satışa çıkaracak. İhaleyi alacak şirket, deniz yüzeyinin 2 buçuk metre altındaki kayalıklar üzerinde 3 bin metrekarelik güneşlenme ve seyir amaçlı platform yapacak.
- FIRAT: TÜRBAN YOK – Anayasa taslağı üzerindeki çalışmaları tamamladıklarını, bugün ya da yarın akademisyenlere sunulacağını belirten AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Fırat, anayasada türban yasağının kaldırılmasına ilişkin bir hüküm olmayacağını ve dokunulmazlıkların sınırlandırılacağını kaydetti.
- AKP’NİN DARBE KARŞITLIĞI YALAN – Darbe Karşıtı Platform üyeleri, dün ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras’ın da katılımıyla bir basın toplantısı düzenledi. Yapılan açıklamalarda, varlığını 1980 darbesine borçlu olan AKP’nin hükümet programında darbecilerin yargılanmasına yönelik bir düzenlemenin yer almamasına dikkat çekildi.
5 Eylül
- KATILMIYORLAR – Abdullah Gül, cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından vereceği resepsiyonu ikiye bölmüştü. Bugün sabah saat 11.00’de yapılacak ilk resepsiyonda devlet erkanı, Cuma günü saat 16.00’da yapılacak ikinci resepsiyonda ise iş, sanat ve medya dünyası ağırlanacak Ancak komutanlar 5 ve 7 Eylül tarihleri arasında Ankara dışında olacakları için her iki resepsiyona da katılmayacaklar. Komuta heyetinin katılmadığı resepsiyonda TSK’yi bir orgeneral temsil edecek. CHP ve DSP de daha önce resepsiyona katılmama kararı almıştı. Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den aday olmamasını isteyen Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Özdemir Özok ise Köşk resepsiyonuna katılacağını açıkladı. TBB Başkanı Özdemir Özok, “İlişkileri belirli bir mesafe içinde sürdürürüz. Demokrasinin gereği budur. Halkımız bu iktidara yüzde 47’lik kredi açtı. Gideceğiz, katılacağız, kutlayacağız” dedi.
- AKP KADINA KARŞI – Anayasa taslağındaki kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık AKP’yi böldü. AKP, geçen yasama döneminde de kadınlara pozitif ayırımcılık getiren anayasa değişikliğini kabul etmemişti.
- BUSH İLE BULUŞMA ÇABASI – Başbakan Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Babacan BM Genel Kurulu için New York’a gidecek. Genel Kurul çalışmalarından sonra, Washington için resmi temaslar konusunda mutabakata varılırsa, Erdoğan’ın ABD Başkanı George Bush ile bir araya gelme şansı da olacak. Ancak Cumhurbaşkanı Gül’ün de ayrı olarak Bush ile görüşmesi için zemin yaratılmaya çalışıldığı belirtildi.
- SİYASETTE BAYDEMİR GERİLİMİ – ‘Başbakan Diyarbakır’a savaş ilan ediyorsa hodri meydan diyorum’ sözlerinin yankısı sürüyor. DTP’li Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’in, Diyarbakır’ı “kaleleri” olarak ilan edip, savunmak için “savaşacağını” açıklamasına siyasilerden sert tepki geldi.
- YERALTINDA UYUYAN TEHLİKE – MTA korkuttu: İstanbul’un yanı sıra Eskişehir, Bursa, Balıkesir ve Çanakkale’de de diri faylar var. Türkiye’nin en önemli deprem kuşaklarından Alp-Himalaya deprem kuşağı üzerinde olduğunu vurgulayan uzmanlar, “Ülkemizin, karmaşık jeolojik yapısı ve jeodinamik konumundan dolayı çok sayıda aktif fay bulunuyor” diyorlar.
- AKP BİAT BASINI YARATIYOR – CHP Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve arkadaşlarının genel görüşme önergesinde, “Ulusal düzeyde günlük yayın yapan gazetelerin yönetim ve köşe yazarlarına karşı son dönemde Başbakan ve iktidar odakları tarafından bir sindirme operasyonu uygulanmaktadır” denildi.
6 Eylül
- GÜL’E İNCE MESAJ – Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, siyasiler, yargı kurumlarının başkanları, askeri temsilciler, bürokratlar ve büyükelçilerden oluşan kalabalık bir grubu dün Çankaya Köşkü’nde kabul etti. 3 gün boyunca ordu birliklerini denetime çıkan Türk Silahlı Kuvvetleri komuta heyetinin katılmadığı programda askerleri, 28 Şubat sürecinde “Sincan’dan tankları geçiren paşa” olarak tanınan Orgeneral Erdal Ceylanoğlu ile bazı subaylar temsil etti. Öğleden önce yapılmasına karşın kabul programında içki servisi de yapıldı. İçkilerin görülecek şekilde dizilmesi dikkat çekti. Yaklaşık 800 davetlinin araçları tek tek arandığı için trafik aksadı. Köşk’e MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile DTP Grup Başkanı Ahmet Türk, DSP Ankara Milletvekili Emrehan Halıcı ve ÖDP İstanbul Milletvekili Ufuk Uras çıkarken, CHP’den hiçbir vekil katılmadı.
- TBMM’DE CHP PROTESTOSU – Gül , dün TBMM Başkanı Toptan’ı ziyaret etti. Toptan’la bir süre baş başa görüşen Gül daha sonra Başbakanlık Divanı’na geçti. Başbakanlık Divanı toplantısı sırasında Gül’ün de toplantıya katılacağını öğrenen CHP’li üyeler Güldal Mumcu, Ahmet Küçük ve Yaşar Tüzün verilen aradan sonra toplantıya girmedi.
- 12 EYLÜL MAHKEMELİK – Darbe Karşıtı Platform üyeleri Kızılay Postanesi’ne giderek “12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen askeri darbeyi yapanların yargılanmasını talep eden” dilekçeyi, posta yoluyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gönderdiler.
- LAİKLİĞİ SİLAHSIZLANDIRMAYIN – Hollanda’yı terk ettikten sonra , ABD’ye taşınarak Beyaz Saray’a yakınlığıyla bilinen “American Enterprise Institute” (Amerikan Girişimcilik Enstitüsü) için çalışmaya başlayan Somali kökenli feminist yazar Ayan Hirsi Ali, Türkiye’de Mustafa Kemal Atatürk döneminden beri devlet işlerinin İslami ilkelere göre yürütülmesini isteyenlerle din inancının kamu alanı dışında tutulmasını isteyenler arasında bir bölünme olduğuna dikkat çekti. Ayan Hiris Ali, Avrupa Birliği (AB) sürecinde Türk ordusunun etkisinin azaltılmasının, Türkiye’nin İslamileşmesini artırdığı görüşünü dile getirdi.
- ERDOĞAN VEKİL YAPMADI KÖŞK’E SEKRETER OLDU – Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarlığı sırasında ‘görevde keyfi muamele’den aldığı hapis cezası Yargıtay’dan dönen Mustafa İsen Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’ne getiriliyor. İsen son genel seçimlerde de AKP’den milletvekili aday adayı olmuş fakat Erdoğan tarafından listeye alınmamıştı.
- HÜKÜMETE GÜVENOYU – 60. Hükümet, 535 milletvekilinin katıldığı oylamada 197 “ret” ve 1 “çekimser” oya karşılık 337 milletvekilinin “kabul” oyuyla güvenoyu aldı. AKP’li vekillerden biri sisteme giremediği için oy kullanamazken diğer bir vekilde yanlışlıkla hayır oyu kullandı.
- İP’TEN TÜRBAN PROTESTOSU – İP Öncü Kadın Genel Sekreteri Asiye Engin Özer, “Karşılıklı eşsiz davetiye savaşları başlamıştır, sonunda kabak kadının başına patlamıştır” dedi. Özer, basın açıklamasında “Türban dayatmasının kadını kamusal alandan tamamen dışlamaya, aktif alanlardan çekilmeye ve yeniden kafes arkasına itmeye yönelik olduğunu” iddia etti.
- KAVGANIN PERDE ARKASI – AKP, Kuzey Irak ve Suriye bağlantılı Nakşilerin desteğiyle DTP’nin önünü kesmeye çalışıyor. Erdoğan ile DTP’li Baydemir arasındaki tartışma TSK’nin “Toplumsal Gelişime Destek Faaliyetleri” kapsamında yüz binlerce insana hizmet götürdüğü Güneydoğu’daki birkaç başkanlığı koltuğu uğruna yaşanıyor. “Terörü yenmek için halk kaz anılmalı” gerçeği birilerinin siyasal hırsına kurban gidiyor.
- BÜTÇE HEDEFTEN ŞAŞABİLİR – Maliye Bakanlığı, tasarruf önlemleri aldı, ancak gelir hedefinin nasıl yakalanacağına ilişkin belirsizlik sürüyor. DPT raporu, geçen yılın ilk altı ayında yüzde 49.6 olan gerçekleşme oranının bu yılın aynı döneminde bütçe hedefinin yüzde 39.9’u seviyesinde olduğunu ortaya koydu.
7 Eylül
- YARGITAY’DAN ABD’YE UYARI – Adli yılın başlaması nedeniyle düzenlenen törende konuşan Yargıtay Başkanı Arslan, isim vermeden ABD’yi eleştirerek devletlerin silah ve mühimmatın terör örgütlerinin eline geçmesini önleyici tedbirler almaları gerektiğinin altını çizdi. Arslan, “Bu önlemleri almamak, teröre açık destek vermekle eşdeğerdir. Ancak teröre destek veren ülkeler bu silahların bir gün kendilerine çevrileceğini bilmelidirler” dedi. Yurt genelinde adaleti tesis etmenin yanı sıra demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin üniter yapısını, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü korumanın da Yargıtay’ın en önemli ve vazgeçilmez sorumluluğu olduğunu vurgulayan Arslan, “Cumhuriyetin temel niteliklerine herkes sahip çıkmalı (…) ve her yurttaş kendisini görevli saymalıdır” diye konuştu.
- ÖĞRENCİYE TARİKAT KANCASI – Üniversite sınavını kazanan fakt yurtlarda yer bulamayan öğrencileri ablukaya aydılar. 2009-2007 öğretim yılında bu üniversitelerde okuyan 2 milyon 291 bin 762 üniversite öğrencisinden yalnızca 201 bin 366’sı Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtlardan faydalanabildi. Kayıt günlerinin başladığı üniversitelerde hemen her yerleşkede stant açan tarikat yurtlara, öğrencilere ‘cazip fırsatlar’ sunarak üniversitelerde yandaş yaratma olanağı buldu. Devlet yurtlarında yer bulamayan öğrenciler çareyi ev tutmakta ya da fiyatları uygun tarikat yurtlarında kalmakta buluyor. Öğrenciler, üniversitede yaşları büyük “Abi” olarak seslenilen öğrenciler tarafından bütün ihtiyaçlarının karşılandığını, kendilerine ev sağlandığını belirterek “Bizden hiçbir karşılık beklemeden bu yardımları yaptıklarını söylüyorlar” diye anlatıyor.
- ADI SİVİLKENDİSİ GİZLİ TASLAK – 1982 Anayasası’nı değiştirmek için çalışmalarını sürdüren AKP, yeni anayasa taslağına “sivil anayasa” nitelendirmesinde bulunmasına karşın çalışmaları gizli yürütmesi tartışmalara neden oldu. Akademisyenlerin hazırladığı taslağın kamuoyuna açıklanmasına izin verilmezken, partinin maddeler üzerindeki önerileriyle ilgili ise hiç bilgi verilmiyor.
- KOMİSYONLARDA İLGİNÇ İSİMLER – Abdullah Öcalan’ın avukatlarından DTP’li Bengi Yıldız, Milli Savunma Komisyonu, yabancı dil bilmeyen Tuncel, Dışişleri Komisyonu üyesi.
- ADD İLE DAVALI VALİ – Cumhuriyet Bayramı’nda Atatürkçü Düşünce Derneği’nin açtığı Atatürk posterlerini indirttiği öne sürülen ve bu olay nedeniyle ADD aleyhine tazminat davası açan Diyarbakır Valisi Efkan Ala’nın Başbakanlık Müsteşarı olacağı belirtiliyor.
- ABD VE AB’YE SOĞUĞUZ – Bush’un dış politikasını tamamıyla onaylayan Türklerin oranı yüzde sıfır. “Transatlantik Eğilimler 2007” araştırmasına göre, Türkiye’de son 1 yılda ABD’ye sempatiyle bakanların oranı yüzde 20’den yüzde 11’e, AB’ye olumlu bakanların oranı ise yüzde 45’ten yüzde 26’ya düştü.
- ANLAŞMA EKİM’DE HAZIR – Doğalgazın Avrupa’ya satışı konusunda tek yetkili, İran’da kurulacak Tahran-Ankara ortak şirketi olacak. Türkiye’nin İran ile yapacağı doğalgaz anlaşmasına ilişkin çalışmalar sürerken tarafların imza tacağı metnin taslağında Türkiye’nin İran’dan alacağı doğalgazı 3. ülkelere satamayacağı hükmüne yer verildiği belirtiliyor.
8 Eylül
- İŞTE AKP ANAYASASI – AKP’nin üzerinde çalıştığı, akademisyenlerin hazırladığı yeni anayasa taslağında, laiklik “Din ve vicdan hürriyetine sahip olan bireylerin bu hürriyeti kullanarak kendi inanç dünyalarını belirleme ve onun gereklerine göre yaşama konusunda güvence sağlayan bir ilkedir” biçiminde yeniden tanımlanıyor. Temel hak ve özgürlükler bölümünde “Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve laik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz” hükmünün çıkarılması önerildi.
- ERDOĞAN ARKADAŞINI ATADI – Bakanlar Kurulu’nca Yüksek Öğretim Kurulu Üyeliği’ne seçilen Prof. Dr. Yunus Söylet, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte Sıcak Yuva Vakfı’nı kurdu ve halen başkanlığını yürütüyor. Vakfın etkinlikleri arasında Kuran kursu öğrencilerine yüzme dersi verilmesi, çocuklardan mehter takımı kurulması faaliyetlerinin yer alması dikkat çekiyor. YÖK üyeliğine seçilerek Köşk’e gönderilen Prof. Dr. Söylet, Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı. Söylet, Resmi Gazete’de yayımlanan kararla resmen YÖK üyeliğine getirildi.
- EŞİMİN KATILACAĞI ZAMAN GELECEK – Sivil toplum kuruluşları, sanatçılar ve gazetecilerin de aralarında bulunduğu davetli topluluğunu kabul eden Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, yeni anayasa çalışmalarında Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin kısıtlanmasının kendisini rahatsız etmediğini söyledi. Gül’ün eşinin resepsiyonda neden bulunmadığı yönündeki soruya “Onun da olacağı zaman gelecek” karşılığını vermesi dikkat çekti.
- SEZER’İ ELEŞTİRİYORDU GÜL DE İKİNCİYİ ATADI – 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’i rektör atamalarında ilk sırada yer alanları atamamakla eleştiren Abdullah Gül, Cumhurbaşkanlığı makamına oturunca benzer bir uygulamaya imza attı. Gül, ilk rektör atamasında Osmangazi Üniversitesi’nde 116 oyla birinci sırada yer alan kadın aday prof. Dr. Gaye Usluer yerine 80 oyla ikinci sıradaki Prof. Dr. Fazıl Tekin’i tercih etti.
- TÜSİAD’DAN ŞEFFAFLIK UYARISI – Arzuhan Yalçındağ, anayasanın Cumhuriyet kazanımlarını ve temel değerlerini eksiksiz yansıtması gerektiğini belirtti. AKP’nin hazırladığı taslağın parça parça kamuoyuna sızdırılmasını, “Şeffaf ve sağlıklı bir yöntem olmaktan çok uzak” diye nitelendiren Arzuhan Yalçındağ, anayasanın hazırlanma sürecinin içeriği kadar önemli olduğunu belirtti.
- GÜL’Ü ŞİKAYET ‘EHLİYET’ İSTİYOR – Abdullah Gül’ün dokunulmazlığı kalktığı için kayıp trilyon davasından yargılanmasını isteyen yurttaş savcılık tarafından fiili ehliyetinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi için Adli Tıp Kurumu’na sevk edildi.
9 Eylül
- LAİKLİK İLKESİNİ TÖRPÜLÜYORLAR – Anayasa taslağında rejimi koruyan düzenlemelerin kaldırıldığı vurgulandı. AKP’nin akademisyenlere hazırlattığı anayasa taslağını değerlendiren anayasa hukukçusu Prof. Soysal, “Temel değişiklik yapmamış gibi gözükmek istiyorlar. Metnin kendisinden çok gerekçeleri ilginç. Şeytan ayrıntıda gizlidir. Burada şeytan gerekçelerde gizli” dedi. Soysal, “özgürlük görüntüsü altında laiklik ilkesinin törpülendiğini, sağından solundan kemirildiğini” vurguladı. İktidar partisinin, Türkiye’yi dinci, oligarşik bir yapıya döndürme çabası içinde olduğuna dikkat çeken Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Kanadoğlu ise laikliğin sulandırılmaya çalışıldığını vurguladı. Yeni anayasanın sadece kurucu meclisler tarafından yapılabileceğini belirten Kanadoğlu, anayasanın ilk 3 maddesinin virgülüne bile dokunulamayacağını söyledi.
- KADROLAŞMA YETKİSİ – AKP’nin ‘sır’ gibi sakladığı akademisyenlerin taslağında, siyasi partilerin kapatılması zorlaştırılırken bu nedenle siyasetçilere getirilen 5 yıllık yasağın da kaldırılması öngörülüyor. Taslakta, Cumhurbaşkanının yalnızca Genelkurmay Başkanı,vali ve büyükelçileri ataması öngörülüyor. Diğer atamaların nasıl yapılacağı yasayla belirlenecek.
- REFERANS DÜNYA BANKASI – Hükümet, DSİ’yi yeniden yapılandırıp su kaynaklarını satmaya hazırlanıyor. Kuraklığı çözüm arayışları kapsamında Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu’ya bağlanan Devlet Su İşleri’nin yeniden yapılandırılması gündeme geldi. Bu doğrultuda hazırlanan Su Yasa Tasarısı Taslağı’nda AB ve Dünya Bankası’nın Türkiye’deki su kaynaklarının yönetimine yönelik raporları referans alınıyor. Dünya Bankası’nca hazırlanan rapor ise “Sulama ile Su Kaynaklarının Özelleştirilmesi ve Yönetimi” konularını içeriyor.
- MÜSTEŞARIN UYGULAMALARI – ADD Diyarbakır Şube Başkanı Rıza Gül, Başbakanlık Müsteşarlığı’na atanan Efkan Ala’nın bir Cumhuriyet Bayramı kutlamasında üyelerinin taşıdığı Atatürk posterlerinin kaldırılmasının istediğini açıkladı. Gül, “Herhalde Başbakan bu olayı referans olarak aldı” dedi.
- AYRIMCI TUTUM – Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Başkanı Şenal Sarıhan, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün önceki gün verdiği resepsiyona davet edilmediklerini belirterek “Cumhurbaşkanlığı makamı, daha ilk günden Cumhuriyetin değerlerini savunan derneklere karşı ayırımcı bir tutum sergilediğini açıkça ortaya koymuştur” dedi.
- ANKARA RAHAT NEFES ALDI – Dışişleri Bakanlığı’nın, Fransa’da 2004’ün Temmuz ayında başlayan “Ermeni Davasını Savunma Komitesi” davasıyla ilgili olarak Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ve İstinaf Mahkemesi’nin Türkiye lehine vermiş olduğu kararlar kesinleşti.
- AKP’NİN NÜKLEER ISRARI – Sezer’in reddettiği yasayı Gül’ün fazla uzatmadan onaylaması bekleniyor. Bayındırlık ve İskan Bakanı Faruk Özak, Doğu Karadeniz Enerji Forumu’nda, nükleer enerjiyi savunarak nükleer enerji santralı kurulmasına ilişkin yasanın yeniden gündeme geleceğini açıkladı.
10 Eylül
- FEDERASYON NİYETİ – AKP’nin ‘sır’ gibi sakladığı önceki gün gazetede yayımlanan yeni anayasa taslağında, Bakanlar Kurulu’nun vergiyle ilgili bazı yetkileri yerel yönetimlere aktarılıyor. Cumhuriyetin ele geçirdiği anayasa taslağında, merkezi yönetimin yetkileri daraltılıyor. Prof. Birgül Ayman Güler, “Bu, mali federalizmi getiren bir adımdır. Bu düzenleme ile Güneydoğu’da oluşturulabilecek federatif yapının mali ayağı oturtulmuş oluyor” dedi. Taslakta Anayasadaki “Görevleri ile ilgili bir suç sebebi ile hakkında soruşturma ve kovuşturma açılan mahalli idare organları veya bu organların üyelerini, İçişleri Bakanı, geçici bir tedbir olarak kesin hükme kadar uzaklaştırabilir” hükmü de çıkarıldı. Merkezi yönetimin belediye başkanlarını görevden uzaklaştırma yetkisi kaldırıldı.
- ÖZBUDUN ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMADA BULUNUYOR – Prof. Ergun Özbudun başkanlığındaki akademisyenlerce AKP hükümeti için hazırlanan anayasa taslağının tam metnini ele geçiren gazetenin cumartesi günü ana hatlarını yayımlamasının ardından Özbudun demeçler vererek taslağı savunmaya çalıştı. Özbudun, “Laikliğin yeniden tanımlanması yok. Zaten anayasada bir bilim kitabı anlamında laikliğin tanımı olmaz” dedi. Ancak haberimizde konuya ilişkin yeni laiklik tanımı aynen anayasa taslağında yer aldığı gibi verildi.
- TÜRKİYE’DE REJİM DEĞİŞİYOR KUŞKUSU – Anayasanın değiştirilmesinde katı bir tutum içinde olmadıklarını vurgulayan CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, “Anayasanın tümüyle kaldırılıp yepyeni bir anayasa değişikliğine gidilmesinin anlamı, rejim değişikliğidir. Rejim değişikliğine gidildiği kuşkusu taşıyoruz. Atatürk Cumhuriyetini sona erdirip İkinci Cumhuriyeti kurmaya mı karar verdik?”dedi. Onur Öymen AKP’nin hedefinin laikliği sulandırmak olduğunu söyledi.
- POLİTİK RİSK ARTIYOR – Euroasia Group ve Citi Private uluslar arası yatırım bankalarının hazırladığı eylül ayı Global Risk Raporu’nda Türkiye için “politik risk artıyor” uyarısında bulunuldu. Raporda, Türkiye istikrarının Cumhurbaşkanı Gül’ün laik kesimlerle eski partisi AKP arasında dengeyi kurmasına bağlı olduğu yazıldı. Türkiye, yükselen piyasalar risk sıralamasında da ağustos ayına göre iki sıra geriledi.
- EĞİTİMDE AYRICALIK – Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin yönetici olarak atandıklarına dikkat çekildi. AKP hükümetinin eğitimdeki kadro açığının büyük bölümünü, din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenleriyle doldurduğu kaydedildi.
- HALKOYLAMASI KAOS YARATIR – Gümrük kapılarında yarın halkoylamasının başlayacağına dikkat çeken Sezer, “Şimdi iki tane 11. cumhurbaşkanımız olacak gibi bir garip çelişki ile karşı karşıyayız” dedi.
11 Eylül
- · BAĞIMSIZ TASLAK OYUNU – AKP, bilim adamlarından oluşan komisyona bir yandan ‘bağımsız’ diyor, diğer yandan da müdahale ediyor. Taslağın yazım aşamasında bir dönem Başbakan’ın danışmanlığını yapan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı Kuz’un da yer aldığı ortaya çıktı. Kuz, ‘O Kuz ben değilim’ dedi ama komisyon başkanı Prof. Özbudun, Kuz’un süreçte yer aldığını doğruladı.
- · TASLAKTA AKP DAMGASI – Anayasa taslağında, laikliğe de yeni tanım getiriliyor. Taslakta laiklik tanımı AKP’nin söylemine benzer biçimde yeniden yapılırken, anayasanın başlangıç bölümü de değiştiriliyor. Başlangıç bölümündeki ‘laiklik ilkesinin gereği olarak kutsal din duygularının devlet işlerine ve politikaya kesinlikle karıştırılamayacağı’ ifadeleri metinden çıkarıldı. AKP’nin kapalı kapılar ardında anayasa yapma planına tepki gösteren Türkiye Barolar Birliği (TBB) alternatif anayasa hazırlamaya başladı. TBB Başkanı Özdemir Özok, “AKP ideolojisi içeren anayasa için ülkeyi ayağa kaldırırız” dedi. Taslağı hazırlayan ekipte Rona Aybay, Fazıl Sağlam, Nemci Yüzbaşıoğlu ve Sabih Kanadoğlu’nun da aralarında yer aldığı hukukçular bulunuyor.
- · BÜYÜKANIT ÇANKAYA’DA – Genelkurmay Başkanı Büyükanıt, Gül’ün cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından ilk kez Çankaya Köşkü’ne çıkarak baş başa görüştü. Büyükanıt’ın, Köşk’e çantasıyla çıkması dikkat çekti. Habercilerin salonda yer alma telaşı zaman zaman Gül’ü güldürdü.
- · İSRAİL’E SERT ÇIKIŞ – Dışişleri Bakanı Babacan, İsrail savaş uçaklarının ihlallerinin kabul edilemeyeceğini söyledi. Babacan, “Bölgedeki tüm ülkeler diğer ülkelerin egemenlik haklarına saygı göstermelidir” dedi. Babacan, İsrail uçaklarının Türk sınırları içine bıraktığı yakıt tanklarına ilişkin açıklama istediğini belirtti.
- · MGK’NİN BAŞI BAŞBAKAN OLACAK – AKP’nin kamuoyundan sakladığı yeni anayasa taslağında Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) Başkanı’nın, Cumhurbaşkanı yerine Başbakan olacağı yeni bir düzenlemeyle öneriliyor. Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergun Özbudun başkanlığında akademisyenlerden oluşan 6 kişilik komisyon tarafından hazırlanarak AKP’ye sunulan anayasa taslağına göre milli savunmada Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) rolü kısıtlanıyor.
- · BAHÇELİ ERDOĞAN’I ÇABUK AFFETTİ – Seçim sonrasında Erdoğan’ın telefonuna çıkmayan Bahçeli, önceki gün Söğüt’te samimi görüntüler verdi. MHP kurmayları, Bahçeli’nin tavrını “Her şeye payır diyen muhalefet yapmayacağız” sözleriyle savundu.
- · ANITKABİR, SANAL MORAL OLABİLİR – Mustafa Sarıgül-genel merkez çekişmesine, PM’deki muhalifler tepki gösterdi. CHP Parti Meclisi Üyesi İzzet Çetin, genel merkezin Anıtkabir’e partilileri taşıyarak ancak “sanal moral” bulmuş olabileceğini söyledi. Sarıgül’ün de bütün olanaklarını seferber etmesine karşın, yeterli destek göremediğine dikkat çeken Çetin, “Sarıgül’ün de muhalefet etme anlayışını gözden geçirmesi gerekir” dedi.
- · AKP EĞİTİMİN YÜKÜNÜ VELİYE YIKTI – Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), ödenek yetersizliğine mahkum ettiği devlet okulları, velilerden 2 bin YTL’ye varan kayıt parası istiyor. Yıl içinde tebeşir parasından hizmetli maaşına kadar birçok gider öğrencilerden toplanan paralarla karşılanırken, okulların talep ettiği ücretleri bir kerede ödeyemeyenler için taksit dahi yapılıyor.
- · PENTAGON KAYIP SİLAHLARI ARAŞTIRIYOR – PKK’li teröristlerin kullandığı bazı silahların Amerikan menşeili olduğunu doğrulayan ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, olayı soruşturmak için Pentagon başmüfettişi emekli korgeneral Claude Kicklighter başkanlığında 18 kişilik ekibi Irak’a gönderdi.
- · BÜYÜMEYE SEÇİM ENGELİ – Özel kesim seçim belirsizliği nedeniyle tüketimi kısarken, hükümetin bütçe hedeflerini aşan harcamaları da büyüme rakamlarını beklenen düzeye çekemedi. İkinci çeyrekte yüzde 4’ü aşması beklenen GSMH artışı, yüzde 3.9’da kaldı.
- · ABD, PKK İLE İLİŞKİDE – Kandil’de Amerikan ordusuna mensup subayların terör örgütü ile düzenli toplantılar yaptığı öne sürüldü. Kandil Dağı’na giden İngiliz Daily Telegrapy gazetesinin muhabiri, ABD subaylarının toplantılara askeri helikopterlerle geldiğini yazdı.
12 Eylül
- · IRAK ‘HAYIR’ DEDİ – Kuzey Irak’ta PKK’ye karşı mücadele edecek olanın, bölgedeki Kürt otoritesi olduğunu söyleyen Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Türkiye’nin PKK’ye karşı işbirliği yapılması konusunda hazırladığı anlaşma metnini imzalamayı reddettiklerini açıkladı. Irak Başbakanı Nuri el Maliki de, Türkiye’nin PKK’ye karşı operasyon amacıyla Kuzey Irak’a girmesi yönünde bir anlaşma yapmadığını belirterek “Türk ordusunun Kürdistan topraklarına girmesi Irak’ın egemenliğini ihlal etmektir” dedi,
- · RUMSFELD’İN AKLI TÜRKİYE’DE KALMIŞ – ABD’nin Irak saldırısındaki başarısızlığı nedeniyle ülkesinde sert eleştirilere hedef olan eski Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, geriye dönüp baktığında, ne tür hatalar gördüğü sorusu üzerine, “Türkiye üzerinden Irak’a asker sokulabilseydi, bugünün isyancıları olan Saddam yanlılarının o kadar uzun bir süre serbestçe etrafta dolaşmasının önü kesilmiş olurdu” diye konuştu.
- · EKONOMİK KRİZ TEHDİDİ – Sırrı ortaya çıktı; 100 dolarlık büyüme ancak 71 dolarlık cari açık verilerek gerçekleştirilebiliyor. Büyüme hız kesti, ancak ithalatta düşme yok. Tam tersine temmuz ayında ithalattaki artış ihracatı geçti. Bu nedenle cari açık dizginlenemedi, faizler düşürülemedi, özel kesim tüketim harcamalarını kıstı, AKP’nin 22 Temmuz seçimleri öncesi yaptığı harcamaları yatırımları ve bütçe dengelerini bozdu. ABD’deki mortgage piyasalarından başlayan küresel dalgalanma, piyasalarda likidite daralmasının da etkisiyle Türkiye’ye de sıçradı. Yabancı yatırımcıların risk algılamalarındaki artışın, enflasyonun düşüş direnci gösterdiği bu ortamda, Merkez Bankası’nın faizleri düşürmesini engelleyeceği tartışılıyor. Financial Times gazetesi, Türk ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde “enerjisini yitirdiğini”, bunun da bu hükümetin ekonomi politikaları için yeni bir “test” oluşturduğu yorumunu yaptı. Gazete ayrıca , Türkiye’nin “yatırımcıların risk iştahındaki herhangi bir değişime çok kırılgan” olduğunu da belirtti.
- · ANAYASA TASLAĞINDA ORMAN TALANINA VİZE – AKP gözünü 2B arazilerine dikti. Akademisyenlerin hazırladığı yeni anayasa taslağında niteliğini kaybetmiş orman arazilerinin satışının önü açılıyor. Satışa olanak tanıyan düzenleme, mevcut anayasadaki 31 Aralık 1981 tarihinin 23 Temmuz 2007 tarihi ile değiştirilmesiyle sağlanırken, satışın nasıl yapılacağı da yeni bir fıkrayla düzenleniyor. Buna göre, seçimlerden hemen yanan orman arazilerinin satışı bile gündeme gelebilecek.
- · HALKOYLAMASI BİLMECESİ – 11.Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesine ilişkin düzenlemenin 21 Ekim’de yapılacak referandumda kabul edilmesi durumunda Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanlığı tartışmalı hale gelecek.
- · MEB’İN ‘BASEN’ TAKINTISI – MEB Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı sağlık meslek lisesi öğrencilerinin uygulama derslerinde giyecekleri kıyafetleri yeniden düzenleyerek, pantolonların paçalarının topuklara kadar uzanmasını, gömleklerin ise basenleri örtecek uzunlukta olmasını istedi.
- · TTK’DE KADROLAŞMA DEPREMİ – Türk Milli Eğitimi’nin beyni olan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı kaynıyor. Kurulda yaşanan kadrolaşma operasyonlarına isyan eden Başkan Yardımcı Prof. Dr. Ali İlker Gümüşeli, istifa etti.
- · ABD: PKK İLE İLİŞKİ SÖZ KONUSU DEĞİL – ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, ABD’nin hiçbir şekilde terör örgütü PKK’yi desteklemeyeceği, bunun aksini iddia eden haberlerin Türkiye ile ABD’nin arasını açmayı hedeflediğini belirtti.
- · SOKAKTA YOKSULLUK VAR – Kamu-Sen’in yaptığı araştırmaya göre, çalışan bir kişinin açlık sınırı bir önceki aya göre yüzde 0.33 oranında artarak 865 YTL’ye yükseldi. Türkiye Kamu-Sen Araştırma Geliştirme Merkezi’nin yaptığı Ağustos Asgari Geçim Endeksi’ne göre, çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 1141 YTL’ye yükseldi. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim sınırı, bir önceki aya göre yüzde 0.13 oranında artarak 2 bin 250 YTL oldu. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı ağustos ayında 885 YTL olarak belirlendi. Yapılan araştırmaya göre, 4 kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için günde 16.68 YTL harcaması gerekiyor. Yılın aynı döneminde ortalama bir memur, maaşının yüzde 90’ını gıda ve barınmaya ayırdı.
13 Eylül
- KURUCU MECLİSİN İŞİ – Akademisyenlerce hazırlanarak AKP’ye sunulan anayasa taslağını değerlendiren Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, TBMM’nin yeni bir anayasa yapma yetkisine sahip olmadığını, yeni anayasaların sadece bu konu için seçilmiş kurucu meclisler tarafından yapılabileceğini söyledi. Kanadoğlu, “Sonradan yapılacak halkoylaması da bu sonuca meşruiyet kazandıramaz” dedi. AKP iktidarının seçim yengisinin getirdiği güven duygusuyla Atatürk milliyetçiliğine, ilke ve devrimlerine dayalı laik Türkiye Cumhuriyeti’ni kendi ideolojisine uygun dinci, oligarşik bir yapıya döndürme çabası içinde olduğunu vurgulayan Kanadoğlu, ilk 3 madde ili bunlardan ikinci maddede belirtilen ve başlangıç kısmında yer alan ilkelerin virgülüne dahi dokunulamayacağını söyledi.
- SEÇİM BİTTİ YEŞİL KARTLAR İPTAL EDİLDİ – 5 milyon kişinin kartı artık yok. Seçimlerden önce denetimsiz, bol keseden dağıtılan yeşil kartlar, ‘otomatik vize sistemi gerekçe gösterilerek seçimlerin hemen ardından iptal edilmeye başlandı. Sistemi uygulama tarihini önce 30 Mayıs olarak belirleyen bakanlığın, tarihi, seçimlerden bir ay sonraya denk gelen 22 Ağustos’a ertelemesi dikkat çekti. CHP’li Kılıçdaroğlu, AKP’yi yoksulluğu siyasallaştırarak sömürmekle suçladı.
- CHP’DEN GÜL’E ‘AKLAN’ ÇAĞRISI – Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, hiçbir cumhurbaşkanının koltuğunda şaibeyle oturamayacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Gül hakkındaki kayıp trilyon davasıyla ilgili 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararının 28 Ağustos’ta Maliye Bakanlığı’na tebliğ edilmesine rağmen Maliye Bakanlığı’nın temyize gitmediğine dikkat çeken Kılıçdaroğlu, “Maliye bürokrasisi üzerinde davadan vazgeçilmesi için baskı uygulanıyor” dedi. Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Gül’e, “Kayıp trilyon davasından yargılanın ve aklanın” çağrısı yaptı.
- YOLSUZLUĞA ‘ANAYASAL’ DAVETİYE – AKP’nin anayasa taslağında KİT’ler, tarım kesimi, esnaf ve sanatkarlar unutuldu. Taslağa göre, devletin ekonomiden ve tarımdan tamamen çekilmesinin önü açılırken, yolsuzluğu önleme amaçlı hükümlerde çıkarılıyor.
- SİYASİ RÖNESANSA İHTİYAÇ VAR – ÖDP İstanbul Milletvekili Ufuk Uras, AKP’ye karşı solun işbirliği yapması gerektiğini söyledi. Uras, Türkiye’de solun ideolojik, politik örgütsel bir yenilenmeye, bir tür siyasi rönesansa ihtiyacı olduğunu söyledi.
- RUM LİDER TSK’Yİ HEDEF ALDI – Hem Türkiye’ye hem de BM’ye saldıran Papadopulos ‘Tek düşman Türk askeri’ dedi. Papadopulos, eski BM Genel Sekreteri Annan’ın hazırladığı çözüm planını eleştirerek 2004’te örgütün hakemliğini kabul ettiği için pişmanlık duyduğunu belirtti. Rum lider, “Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik yeni bir çabada BM’nin hakemliğine asla izin vermeyeceğim” dedi.
- BÜTÇEYE SEÇİM TOKADI – İlk 8 aydaki bütçe açığının yüzde 72’si genel seçimlerin yapıldığı temmuz ayında gerçekleşti. Ocak-ağustos döneminde gerçekleşen 8.4 milyar YTL’lik bütçe açığının, 6 milyar YTL:si tek başına temmuz ayından kaynaklandı. AKP hükümetinin 22 Temmuz öncesi ısrarla “Seçim ekonomisi yok” mesajlarına karşın gazetemiz ekonomideki popülist politikaları kamuoyuna duyurup uyarmıştı.
14 Eylül
- AB YİNE DAYATIYOR – 2007 İlerleme Raporu’nda laiklik,azınlıklar ve su sorunu konusundaki isteklerini yineledi. AB’nin kasım ayında açıklayacağı ilerleme raporunda Ankara’daki taslak çalışmasının ilk etabı tamamlandı. Buna göre raporda, Fırat ve Dicle’nin ortak kullanımını içeren 2004 tarihli Avrupa Birliği Etki Raporu’na yine atıfta bulunulurken DTP’nin parlamentoda grup olarak yer alması övülüyor. AKP hükümetinin hazırladığı TCK’nin 301. maddesinin değiştirilmesi gerektiği ve hükümetin hazırlamakta olduğu yeni polis yasasının insan haklarını zedeleyeceğinden söz ediliyor. Azınlıklar ve Ruhban Okulu’nun açılması konuları ise raporda yine yer alıyor.
- ÖZBUDUN’DAN İTİRAF – Cumhuriyet’in 8 Eylül’de açıkladığı anayasa taslağını yalanlama çabaları boşa çıktı. Özbudun ve bazı basın organları Cumhuriyet’te yayımlanan taslağın çarpıtıldığını söyleyip gazetemizi yalanlama çabasına girerken ısrarlı yayınımız sonucu, Özbudun’un önceki gün taslağı CNN Türk’teki canlı yayında açıklamak zorunda kaldı. Özbudun’un, “”Cumhuriyet çarpıtıyor. Laiklik daha çok güvence altına alınıyor. Laikliği yeniden tanımlamadık. Anayasanın değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddeleri değiştirilmiyor” açıklamalarının doğru olmadığı ortaya çıktı.
- AKP’NİN REFERANDUM AÇMAZI – YSK Başkanı Muammer Aydın, halkoylamasına gidilecek pakette 11. cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin düzenleme olduğunu belirterek, Gül’ün durumuna ilişkin belirsizliğe dikkat çekti. Aydın, bu maddeyi paketten çıkarma yetkisinin TBMM’de olduğunu söylerken, AKP Genel Başkan Yardımcısı Fırat, cumhurbaşkanı için seçim yapılması gerekirse Abdullah Gül ile tekrar seçime katılacaklarını kaydetti.
- PKK’NİN HEDEFİ YERI ÖZERK BÖLGE – PKK’nin uzun vadeli hedefinin Türkiye, İran ve Suriye’de Irak’taki Bölgesel Kürt Yönetimi’ne benzer yarı özerk bölgesel oluşumlar kurmak olduğu öne sürüldü. Kandil Dağı’nda PKK liderlerinden Murat Karayılan ile görüşen Washington Post muhabiri Joshua Partlow, Türkiye-Irak sınırındaki duruma ilişkin izlenimlerine yer verdiği haberinde, İran’ın bölgeyi hedef alan bombalamalarıyla PKK ve PJAK üzerinde durarak bu grupların Türk ve İran hükümetlerince terör örgütleri olarak nitelendirildiğini kaydetti.
- AKP’NİN DİN İSTİSMARI – Ramazan ayında yurdun her bölgesinde AKP’li il ve ilçe belediyeleri hizmet adı altında düzenledikleri etkinliklerde yine yurttaşların dini duygularını sömürerek siyasi rant elde etme yarışına girdi.
- ORUCU BOZULUNCA SİNİRLENDİ – Siirt Valiliği’nde toplantı masasına bırakılan sudan iki kez yanlışlıkla içen Gül, görevlilere “Neden buraya su koydunuz” diye tepki gösterdi. Valilik çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtlayan AKP Siirt Milletvekili Afif Demirkıran, “Cumhurbaşkanımıza sordum. Kendisinin niyetli olduğunu ve suyu ise dalgınlıkla içtiğini söyledi” dedi.
- PAMUK’TAN ‘SİYASİ İSLAM’A ÖVGÜ – Nobel ödüllü yazar, Türkiye’deki laiklik yanlılarını Türk Silahlı Kuvvetleri’nden güç almaya çalışmakla suçladı.
- DİNCİ DERNEK, MECLİSTE PARA AVINDA – Hizbullah’ın yayın organından sonra Cansuyu Derneği, hesap numaraları vererek vekillerden ‘fitre ve zekat’ istedi. CHP’li Ali Arslan, ramazan ayı öncesinde, tüm milletvekillerinin bürolarına dağıtılan derneğin broşür ve dergilerinde yurttaşların duygularının istismar edildiğini belirterek, “Mehmetcik Vakfı, THK, Kızılay gibi güvenilen yardım kuruluşlarından yardım isteme amaçlı hiçbir basılı malzeme yurttaşlara ulaştırılmazken, Cansuyu Derneği’nin broşürlerinin TBMM gibi saygın bir kurumda dağıtılması tam bir fiyasko” dedi.
15 Eylül
- ÜNİVERSİTEDE TÜRBANIN ÖNÜ AÇILAMAZ – İstanbul’dan sonra ODTÜ, Ankara ve İnönü üniversiteleri rektörleri de AKP’nin gizlice hazırlattığı taslağın, Cumhuriyet kazanımlarını zedelediğini bildirdi. “Laiklik ya vardır ya yoktur. Laikliğin grisi olmaz” görüşünde birleşen rektörler, “Cumhuriyetimizin kuruluş felsefesinde, Atatürkçü düşünce sisteminden uzaklaştıracak düzenleme Türkiye Cumhuriyeti’nin yok oluşunun da önünü açar” dedi.
- KURULUŞ FELSEFESİ ANAYASADA KORUNMALI – İstanbul Üniversitesi Senatosu’nun yeni anayasa taslağıyla ilgili görüşlerini açıklayan Rektör Mesut Parlak, Türk ulusunun Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne kadar geçen süreçte laikliği ve Atatürk ilkelerini, milli ve manevi değerleriyle bir arada yaşadığını kimsenin görmezlikten gelemeyeceğine dikkat çekti.
- ÇİZGİ AŞILIRSA… – Kanadoğlu, anayasa taslağını hazırlayan ve “Yeni bir anayasa için darbe mi lazım” diyen Prof. Özbudun’un demagoji yaptığını söyledi. Anayasanın ilk üç maddesinin değiştirilemeyeceğini, bunu değiştirme girişiminin tehlikeli bir kapı açacağını vurgulayan Kanadoğlu, “Anayasanın başlangıç maddesi, bu anayasayı Türk evlatlarına emanet etmiştir. Eğer çizgi aşılırsa bu emaneti savunmak her Türk vatandaşının ve anayasanın ortaya çıkardığı kurumların görevidir dedi.
- ÖZBUDUN KENDİ KİTABIYLA ÇELİŞTİ – Alev Coşkun, Özbudun’un Türk Anayasa Hukuku adlı kitabında, bir anayasanın tamamen değiştirilmesi için o ülkenin büyük bir bunalım yaşaması ve bu bunalımdan sonra kurulacak bir kurucu meclisin anayasayı tamamen yapması gerektiğini yazdığını belirtti.
- PAPADOPULOS KRİZİ TIRMANDIRIYOR – Türk ordusunu ‘tek düşman’ ilan eden Rum lider, bu kez Türkiye’yi Lahey Adalet Divanı’na çağırdı. Fileleftheros gazetesinin haberine göre, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin adadaki varlığı konusunda Ankara’ya “meydan okuyan” Rum lider Papadopulos, Kıbrıs sorununun hukuki yönünün Lahey Adalet Divanı tarafından çözülmesini istedi.
16 Eylül
- TARİKATLARA VİZE – Anayasa metninden demokrasi ve laikliği koruyan bir hüküm daha çıkarılıyor. AKP’li kurmaylarla , anayasa taslağını hazırlayan akademisyenleri bir araya getiren Sapanca kampı sürüyor. Kampta, anayasanın “Din ve vicdan hürriyeti” başlıklı maddesinden, 14. maddeye atıfta bulunan hükmün çıkarılması öngörüldü. 14. maddede “ibadet, dini ayin ve törenlerin demokratik ve laik Cumhuriyeti ortadan kaldırmaya dönük faaliyetler biçiminde yapılamayacağına” ilişkin ifadeler yer alıyor.
- TASLAKTA GENÇLİK YOK – AKP’nin taslağında, mevcut anayasadaki “Gençliğin korunması” ve Sporun geliştirilmesi” bölümleri ile “ananın ve çocuğun korunması ve aile planlaması” hükümlerine yer verilmiyor. Anayasadan, “gençlerin Atatürk ilke ve inkılapları doğrultusunda devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü ortadan kaldırmayı amaç edinen görüşlere karşı yetişme ve gelişmelerini sağlayıcı tedbirlerin alınması” yönündeki ifadeler çıkarılıyor.
- AKP TAHAMMÜLSÜZ – Eski TBMM Başkanı Cindoruk’un açıklamaları AKP’yi rahatsız etti AKP’li Elitaş, Sabih Kanadoğlu ile “reyting yarışı”na girmekle suçladığı Cindoruk’un, “bir yerlere davetiye çıkarırcasına” konuştuğunu savundu.
- KEMALİZM OLMAMALI – “Kemalizm ilerlemeden çok gerilemeye tekabül eder” sözleriyle büyük tepki çeken Prof. Atilla Yayla, anayasada Kemalizmin olmaması gerektiğini belirtti. Yayla, “Kemalizm ideoloji değil, bölgesel bir düşünce sistemi” dedi.
- KENDİMİZE KÜFREDEMEYİZ – DTP’li Yıldız, AKP’nin Kürtlere karşı sinsi bir politika geliştirdiğini öne sürdü. Roj Tv’ye konuşan DTP Batman Milletvekili Bengi Yıldız, “Bizden PKK’yi terörist ilan etmemizi istiyorlar, halkımıza hakaret edemeyiz” dedi.
- SICAK PARA KAÇIYOR – Türkiye7de son beş yılda rekor düzeyde artan sıcak para stoku, ağustos ayında .90.6 milyar dolara geriledi. Türkiye’deki yüksek orandaki getirinin cazibesiyle büyüyen sıcak para hacmi, temmuz sonu itibarıyla 95.9 milyar dolara ulaştı.
17 Eylül
- AKADEMİSYENLERE ERDOĞAN AYARI – Başbakan başta olmak üzere bakanlar ve parti yöneticilerinin anayasa taslağını “AKP’nin değil akademisyenlerin taslağı” diye nitelendirmesine karşın Cumhuriyet, Erdoğan’ın, bürokratları aracılığıyla akademisyenleri yönlendirdiğini belirledi. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ile Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı akademisyenlere önerilerde bulundu.
- TOPTAN: KURUCU MECLİS YAPMALIYDI – DTP’li Akın Birdal, Köksal Toptan’ın TBMM Başkanı seçilmesinin ardından DTP grubuna yaptığı ziyarette, AKP’nin anayasa değişikliğini kapalı kapılar arkasında hazırlamasından duydukları rahatsızlığı ilettiklerini söyledi. Birdal, Toptan’ın da “Adalet Komisyonu Başkanlığı döneminde de söylemiştim, anayasayı bir kurucu meclis hazırlasa daha iyi olurdu” dediğini aktardı.
- TARİKATLARA TERK ETMEYİN – Yeni eğitim yılı bugün başlıyor. Bu yıl 10 çocuktan 1’i okula gidemeyecek. Okula gidemeyen her 10 çocuktan 7’sini ise kızlar oluşturacak. Eğitimde yaşanan sorunlara dikkat çeken CHP lideri Baykal, “Modern yurtların yapımına hız verilerek, gençlerin tarikat yurtlarında karanlık ideolojilerin etkilerine maruz kalmaları önlensin” dedi.
- ‘ÇEŞNİCİBAŞI’ TARTIŞMASI – Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Osmanlı saray geleneğini Çankaya Köşkü’ne taşıma kararı siyasi partilerde değişik yorumlara neden oldu. CHP İstanbul Milletvekili Ali Topuz, AKP’lilerin Cumhuriyet öncesine hayranlık duyan bir ekip olduklarını belirterek “Çeşnicibaşı, aynı zamanda Cumhuriyet değerlerini kenara itmek için içlerindeki duyguyu ortaya döküyor. Bunların kafaları ileriye değil, geriye dönük” dedi.
- KEMALİZMİN ÇIKARILMAI SÖMÜRGELİĞİN TESCİLİ OLUR – Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Alpaslan Işıklı, “Anayasada Kemalizm olmamalıdır. Bence Kemalizm İideolojik değil, bölgesel bir düşünce sistemi” diyen Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Atilla Yayla’ya tepki gösterdi. Işıklı, “Anayasadan Kemalizmin yani Atatürkçülüğün çıkartılması, Türkiye’nin bir sömürge ülkesi olduğunun tescili anlamına gelir” dedi.
- TSK’YE ‘YETKİLİ ORGAN’ FRENİ – AKP’nin Sapanca’daki anayasa kampında, anayasanın “egemenlik” başlıklı maddesi akademisyenlerin önerdiği biçimde benimsendi.
- PKK İÇİN GENEL AF ÖNERİSİ – Eski ABD’li diplomat Galbraith’in “Türkiye genel af ilan ederse PKK yok olur” iddiasına sert tepki gösteren CHP’li Öymen, “Af ancak terorizmi artırır” dedi.
18 Eylül
- · ÖNCE AB’DEN ONAY – AKP,anayasa taslağını ülkede tartışılmadan dönem başkanı Portekiz’e sunacak. AKP hükümeti yeni anayasa taslağı hakkında Türk kamuoyundan önce Avrupa Birliği’ni bilgilendirecek. Bugün Avrupa Birliği dönem başkanı Portekiz’in başkenti Lizbon’da yapılacak olan siyasi direktörler düzeyindeki Türkiye-AB Troykası toplantısında Türk heyeti, “sivil anayasa” çalışmalarını anlatacak AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat da Avrupa Birliği büyükelçileriyle bir araya gelerek taslak hakkında bilgi verecek.
- · TÜRBANA DOLAYLI GÜVENCE VERİLİYOR – AKP’nin anayasa taslağı kılık ve kıyafetle ilgili bir hüküm konulmadan bile bütün kapıları açıyor. AKP, üniversitelerde kılık ve kıyafetin serbest bırakılmasıyla ilgili hüküm konulup konulmamasını tartışırken ; anayasa taslağında başlangıç, Cumhuriyetin nitelikleri, din ve vicdan özgürlüğü, eğitim ve öğretim hakkına ilişkin yapılan düzenlemelerde türban serbesliğine adım sayılabilecek hükümler bulunuyor.
- · REKTÖRLER TASLAKTAN ENDİŞELİ – AKP’nin kamuoyundan gizil yürüttüğü anayasa çalışmalarına tepki gösteren rektörler, yarın olağanüstü toplanacak. Üniversitelerarası Kurul Başkanı (ÜAK) Prof. Dr. Mustafa Akaydın, “En büyük endişemiz, Cumhuriyetin temel ilkelerinin zedelenebileceği. Biz, Türkiye’nin bölünmez bütünlüğü konusunda duyarlıyız” dedi. YÖK Başkanı Erdoğan Teziç’in, toplantıdan sonra bir açıklama yapması bekleniyor.
- · KÜRT-İSLAM SENTEZİ – ABD’nin Ortadoğu’da uyguladığı politikalar, bir taraftan etnik milliyetçiliğin önünü açarken diğer yandan da siyasi anlamda ümmetçi yaklaşımları da öne çıkardı. DTP’nin bağımsız adaylarla girdiği seçimlerden Güneydoğu Anadolu’da AKP’nin arkasında çıkması, ümmetçilik çerçevesinde Kürt- İslam sentezinin bölge için “yükselen değer” olduğunu ortaya çıkardı. AKP’nin bölgeye yönelik politikaları ve Barzani’nin siyasi söylemleri, Türkiye-Irak ekseninde Kürt-İslam sentezine doğru ciddi adımlar atılmakta olduğunu gösterdi. PKK’yi koruyup kollayıp, Türkiye’ye karşı bir koz olarak kullanma çabasında olan Barzani, AKP’li Güneydoğu milletvekilleri ile dirsek temasını koruyup tercihini Kürt-İslam sentezinden yana koydu.
- · PARTİLER ARASI DİYALOG EKSİK – AKP’nin anayasa taslağı konusunda bilgi sahibi olmadığını söyleyen TBMM Başkanı Köksal Toptan, uzlaşma gerektiğine dikkat çekerek “Belki partiler arası geçmişte olduğu gibi komisyon oluşturmak gerekebilir” dedi.
- · ANAYASA YAPMA KOŞULU YOK – Hukukçular, kurucu meclis olmadan yapılacak değişikliğin halk iradesini yansıtmayacağına dikkat çekti. Prof. Nemci Yüzbaşıoğlu: Türkiye’de yeni bir anayasa yapma koşulu yoktur. Anayasaları kurucu meclisler yapar. Herhangi bir seçim sonrası oluşan çoğunluk, kurucu meclis değildir dedi.
Prof. Dr. Mümtaz Soysal: Kurucu meclisler için darbe gerekmez.
Hazırlanmasına herkesin katkısının istendiği anayasalar için kurucu
meclis olması ve bunun seçimle oluşması gerekir dedi.
- SU ULUSAL GÜVENLİK SORUNU – Ortadoğu Uzmanı Tank Yarbay Süleyman Özmen, küresel ısınmanın sonuçlarının Türkiye’yi çatışmaya sürükleyebileceğini belirtti. Yarbay Özmen, “Ulusal güvenlik stratejimizin küresel iklim değişikliğinden kaynaklanan tehdit/risklere karşı yeniden gözden geçirilmesi gerekir” dedi.
- GENÇ, İŞSİZ VE UMUTSUZ – TÜİK’e göre haziranda 317 bin kişi işten ayrıldı, toplam işsiz sayısı 4 milyon 121 bin. İşsizlik geçen yılın aynı dönemine göre değişmeyerek yüzde 8.8’de kaldı. Genç nüfusta işsizlik oranı 1.7 puan artışla yüzde 18.4’e yükselirken işsiz sayısı ise 40 bin kişi arttı.
19 Eylül
- TÜRBAN PROTOKOLDE – Cumhurbaşkanı Gül, ilk yurtdışı ziyaretini eşi Hayrünnisa Gül ile gerçekleştirdi. KKTC’de Gül ve eşini Cumhurbaşkanı Talat ve eşi karşılarken üst düzey komutanlardan katılım olmadı. Komutanlar Gül onuruna verilen resepsiyona da gelmediler. Barış Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Kıvrıkoğlu ile Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Eröz, Hayrünnisa Gül’ün katılmadığı KKTC Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki resmi karşılamada ise hazır bulundular.
- ŞİŞLİ İLE ŞEMDİNLİ UÇURUMU – Rakamlar Erdoğan’ı Doğrulamıyor. Başbakan, “Şemdinli ile Şişli’deki öğrencinin teknik olanaklar bakımından aynı seviyeye ulaştığını” açıklasa da gerçekler bunun farklı olduğunu gösteriyor. Şemdinli’de derslerin büyük çoğunluğuna lise ya da yüksekokul mezunlarının girdiğini, 6. sınıf öğrencilerin daha 4 işlemi bilmediği belirtiliyor. Şişli’de 2 bin 400, Şemdinli’de ise 482 öğretmen görev yapıyor.
- TÜRBAN AİHM ENGELİ – AKP’nin anayasa taslağının 67. maddesindeki “Kanunlar, usulüne uygun olarak yürürlüğe konmuş temel hak ve hürriyetlere ilişkin milletler arası antlaşmalara aykırı olamaz “ hükmü, AİHM’nin türbana ilişkin aldığı önceki kararı, AKP’nin yasal düzenlemelerinin üzerinde tutacak.
- ANAYASA MECLİS’İN İŞİ’ – Türk Parlamenterler Birliği Başkanı Hasan Korkmazcan AKP’nin yönteminin yasal olmadığını söyledi. 1971 ve 1995’teki anayasa değişikliklerinde komisyon başkanlığı yapan Korkmazcan, anayasa değişikliklerinin hükümet tasarısı olarak TBMM’ye sunulamayacağını anımsattı. İktidar partisinin kapsamlı anayasa değişikliği hazırlamasının son derece sakıncalı olduğunu söyleyen Korkmazcan, anayasa yapmanın siyasi partilerin değil, Meclis’in işi olduğuna dikkat çekerek ‘TBMM başkanı derhal inisiyatifi ele almalıdır’ dedi.
- VETOLU BÜROKRATLAR ‘ASALET’ KUYRUĞUNDA – Abdullah Gül, Sezer’in kararnamelerini imzaladığı bürokratları atamaya başladı. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in kararnamelerini imzalamaması nedeniyle vekaleten görev yürüten bürokratların asaleten atanması süreci başladı. Sezer’in çeşitli nedenlere atama kararnamelerini iade ettiği bürokratlar için, Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı seçilmesiyle yeniden atama dönemi başlatıldı.
- AB’NİN LAİKLİK KAYGISI – Olli Rehn, yeni anayasada iki önemli hayati konunun laiklik ve temel özgürlükler olduğunu söyledi. AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Komiseri Rehn, Türk Anayasası’nın demokratik, laik yönünün Avrupa açısından son derece önemli olduğunu ve bu unsurun korunması için Avrupa’nın bir garantör olduğunu söyledi. Rehn, “Laik demokrasi, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilkeleri için de çok güçlü bir güvence sayılmalıdır” dedi.
- MEB’E GÖRE TASAVVUFİ YORUM – Din kültürü ders kitaplarında Alevi-Bektaşi kavram ve terimlerine yer verilmiyor ve bazı Alevi önderleri Sünni İnançtaymış gibi gösteriliyor.
20 Eylül
- · ERDOĞAN’A ÇİFTE UYARI – Yargıtay Başsavcısı ve rektörler, AKP anayasasının sakıncalarına dikkat çekerek önerilerde bulundular. Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, hem Türkiye mahkemelerinin hem de AİHM’nin yasakladığı türban gibi fiillerin yasallaştırılmaması gerektiğini vurguladı. Yalçınkaya, anayasanın temel ilkelerinin sıralandığı başlangıç bölümünün de değiştirilemeyeceğini belirterek “Anayasamızın diğer maddelerinde yapılacak değişiklikler de hiçbir halde başlangıç kısmındaki ilk 4 maddede belirtilen temel ilke ve esaslara aykırı olamaz” diye konuştu. AKP anayasası tartışmaları nedeniyle olağanüstü toplanan Rektörler Komitesi, çalışmalara Cumhurbaşkanlığı referandumu sonrasına kadar ara verilmesi çağrısında bulundu. YÖK Başkanı Erdoğan Teziç, anayasa taslağı hazırlama sürecinin demokratikliğine gölge düştüğünü ve AKP’nin çalışmasının toplumda tedirginliğe yol açtığını vurguladı. Teziç, AKP’nin anayasayla üniversitelerde türbanı serbest hale getirmesinin de mümkün olamayacağını belirtti.
- · KENDİ İŞİNİZE BAKIN – Erdoğan, referanduma kadar anayasa taslağı tartışmalarına ara verilmesini isteyen rektörlere “Böyle bir çalışmanın devam edip etmeyeceğinin kararını Rektörler Kurulu vermeyecek, böyle bir yetkisi yok. Rektörler önce kendi işine baksın” diye karşılık verdi. Erdoğan, rektörleri seçkinci takım diye nitelendirdi. Türban konusunda son seçim öncesine kadar ‘kurumlar arası mutabakat’a vurgu yapan Başbakan, söylemini değiştirdi. Erdoğan “Onay makamı millettir” diyerek türban konusunda ısrarlı olacağının mesajını verdi.
- · TÜRKİYE İLE İRAN YAKINLAŞIYOR – ABD’nin eski BM Büyükelçisi Holbrooke, Türk ordusundan yetkililerin PKK ile mücadele konusunda İran’la görüşmeler yaptığını ileri sürdü. Temsilciler Meclisi’nin Dış İlişkiler Komisyonu’nda konuşan Holbrooke, PKK tehdidinin Türkiye’yi İran’la yakınlaşmaya ittiğini belirterek “Türkiye’yi kaybetmeyi göze alamayız” dedi. Senatör Graham da Türkiye’nin Irak’tan bağımsız bir Kürt devletine izin vermeyeceğini söyledi.
- · AKP TÜRBANA FORMÜL ARIYOR – Taslakta “İnkılap yasaları ve genel ahlaka aykırı olmamak kaydıyla yükseköğretim kurumlarında kılık ve kıyafet serbesttir” formülü öne çıktı.
- · ÜLKEYİ KARANLIĞA SÜRÜKLÜYORLAR – CHP’li Selvi, cumhurbaşkanının Türkiye’den yana olması gerektiğini söyledi. Cevdet Selve, “Türban olayı hiçbir şekilde ideolojik anlayışlarından, şartlanmışlıklarından geri adım atmadıklarını gösteriyor, yavaş yavaş alıştırmaya çalışarak Türkiye’yi tahrik ediyorlar” diye konuştu.
- · SÖMÜRGE ÜLKELERDE BU YÖNTEM UYGULANIR – AKP’nin anayasa hazırlama yöntemine sert tepki gösteren CHP Grup Başkanvekili Kılıçdaroğlu, “Sömürge ülkelerinde böyle anayasa hazırlanır. Irak anayasasından ne farkı var” dedi.
- · GÜNEY KIBRIS’TAN AB’YE NOTA – Abdullah Gül’ün, KKTC’yi ziyaret etmesini, ‘Avrupa Birliği’ne yönelik taahhütlerin ihlal edilmesi’ olarak değerlendiren Rum yönetimi, bunun katılım sürecinde engellere neden olacağını bildirdi.
- · ABD İLE SEÇİM SONRASI İLK TEMAS – Bush yönetiminin Ankara’ya gönderdiği Dışişleri Bakan Yardımcısı Burns, Başbakan Erdoğan’la görüşmesinin ardından ‘PKK’ye destek vermiyoruz’ vurgusu yaparken İran’ı da gündeme getirdi. Burns, ABD’nin, 1915 olaylarına yönelik bir kararın kongrede alınmasına karşı olmaya devam edeceğine dair Erdoğan’a teminat verdiklerini belirtti.
- · MALİ DİSİPLİN BOZULDU – Sayıştay’ın 2006 yılı hazine raporundaki şok tespitlere göre, hükümet alacakları sildi. Uluslararası kuruluşlar, teşviklerle ilgili alacaklar hesaba geçirilmezken belediyeler, tarımsal desteklemeler, ‘sosyal’ fonlar ve diğer projelerden kaynaklanan 1.6 milyar YTL’lik alacak silindi.
21 Eylül
- İŞİMİZİ YAPIYORUZ – Erdoğan’ın, ‘İşlerine baksınlar’ dediği rektörler anayasa taslağının birebir üniversiteleri ilgilendirdiğini vurguladı. Anayasa değişikliğinin cumhurbaşkanlığı referandumundaki belirsizlikler ortadan kalkıncaya kadar ertelenmesini isteyen rektörlere önceki gün sert çıkan Başbakan’a yanıt gecikmedi. “İşimizi yapıyoruz” diyen rektörler, toplumu aydınlatmanın ve ülke geleceği açısından tehdit oluşturabilecek konularda uyarılarda bulunmanın “asli görevleri” olduğunu Başbakan’a anımsattı. ODTÜ Rektörü Prof. Akbulut, “İşimiz dışında bir şey yapmadık” derken Üniversitelerarası Kurul Başkanı Prof Akaydın, anayasa değişikliği gibi yaşamsal bir konuda rektörlerin tavırlarını belli etmesinden daha doğal bir şey olmadığını vurguladı. Çok sayıda üniversitenin rektörü de “Susarsak görevimizi yapmamış oluruz” diye konuştular.
- ADIM ADIM DİN DEVLETİNE – AKP’nin özgürlükçü anayasa sunuşu arkasındaki asıl amacın türbanı üniversitelere sokmak olduğunu belirten CHP lideri, “Kafalarındaki din devleti için alıştıra alıştıra rejim değişikliğine gidiyorlar” diye konuştu. Baykal, anayasa planının dış çevrelerle de bağlantılı olduğunu, Lozan ile verilenlerin anayasa ile alınmak istendiğini belirtti.
- YENİ ANAYASA ZAMANI DEĞİL – Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), anayasa değişikliğinin gündeme gelmesiyle birlikte, gerginliğin tırmandığını ve ekonomik açıdan yıpratıcı bir sürece girildiğini belirterek çalışmaların durdurulmasını istedi. TİSK açıklamasında, “Yeni bir anayasa yapılmasının hem yöntem hem de zamanlamasının doğru olmadığı görüşündeyiz” denildi.
- SÜRPRİZ ÖNERİ – Ankara’dan İran konusunda işbirliği isteyen Washington, Tahran’la yapılan anlaşmanın iptali karşılığında enerji desteği sözü verdi. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Nicholas Burns, özellikle İran’a yönelik yaptırımlarla olası bir ABD operasyonu konusunda Ankara’da nabız tutarken PKK ile mücadele konusunda ise Bağdat yönetimini işaret etti. AKP yönetimi ise Bruns’ten koordinatörlük kurumunun bir süre daha korunmasını istedi.
- MHP’NİN ‘TÜRBAN’ İKİLEMİ – Sorunun anayasa değişikliğiyle çözülmeyeceği görüşünde olan partililer muhafazakar kesimi küstürmemek için suskun kalıyor. MHP, üniversitelerde türban serbestisine karşı çıkmıyor, ancak bunun anayasa değişikliği yerine “toplumsal uzlaşma” ile çözülmesi gerektiği görüşünde. Ancak AKP’nin anayasaya türban serbestisi sağlayan hükümleri koyması durumunda MHP’liler, bu toplumsal baskıya “hiçbir siyasi partinin karşı çıkmayacağını” ve “evet” demek zorunda kalabileceklerini ifade ediyorlar.
- SARIGÜL’E YENİDEN İHRAÇ İSTEMİ – CHP MYK’nin önceki günkü toplantısında, 9 Eylül’deki eylem ve son dönemdeki açıklamaları nedeniyle Yüksek Disiplin Kurulu’na sevk edilmesi kararı alındı.
- MÜZAKERELER KESİLEBİLİR – AKP, AİHM’nin RP’nin kapatılması ve Leyla Şahin davalarındaki karar gerekçelerine aykırı bir düzenleme yaparsa, Müzakere Çerçeve Belgesi’ndeki koşulları ihlal etmiş olacak.
- BU DA AKP’DEN SEÇİM TEŞEKKÜRÜ – Elektriğe uzun süredir zammı erteleyen hükümet, fiyat artırımını 1 Ekim’e yetiştirmek için harekete geçti. Enerji Bakanlığı, zammın sanayide yüzde 7.5, konutta yüzde 15 olarak uygulanmasını istedi. Hükümetin, konuta ayrı sanayiye ayrı zam için çapraz sübvansiyon gerektiğinden Bakanlar Kurulu kararı çıkarması gerekiyor.
22 Eylül
- UYARI ÜSTÜNE UYARI – Yargı ve üniversitelerden sonra TÜSİAD da tek partinin hazırladığı anayasaya karşı çıktı. TÜSİAD Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ, anayasa tartışmalarında laiklik konusunun ön plana çıkmasının bazı hükümet üyelerinin geçmiş dönemlerdeki söylemlerinden kaynaklandığını vurguladı. Yalçındağ, hükümetin laiklik konusunda toplumun kaygılarını gidermemesi durumunda, tartışmaların kilitleneceğini ve demokratik, çağdaş bir anayasanın önünün kapanacağını belirtti. TÜSİAD YİK Başkanı Mustafa Koç, “Yeni bir anayasanın hazırlıkları sürerken tartışmalar bizi laik, demokratik bir yapıya götürmeli. Yeni bir anayasa çalışması kutuplaşmayı artırmamalı. Kutuplaşma içine girmemiz dış itibarımızı ciddi biçimde zedeleyecektir. Yeni anayasa yalnızca iktidar partisinden çıkmamalı, geniş bir uzlaşma olmalı” dedi. Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, anayasa hazırlarken “toplumun ortak paydası olan noktaları” tartışma konusu yapılmasını eleştirerek bu tartışmaların yapılması halinde toplumun dikiş noktalarına jilet atılmış olacağını söyledi. Çiçek “İlla olsun diye inatlaşma içinde değiliz. Taslağı kamuoyuna açacağız” dedi.
- TEİAŞ’TA ORUÇ FİŞLEMESİ – Oruç tutmayanlar için sınırlı sayıda yemek çıkarılması kararı aldığını savunan TEİAŞ, kaç kişinin yemek yiyeceği konusunda ilginç bir uygulamaya başvurdu. Dairelerde kaç kişinin öğle yemeği yiyeceğinin sorulması yerine, isim bildirilmesi talimatı verildi.
- SENDİKAYA GÖRE ÖĞRETMEN SEÇİMİ – MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’na bağlı Öğretim Materyallerini Geliştirme ve İnceleme komisyonlarına katılmak isteyen öğretmenlere doldurttuğu kimlik ve iletişim bilgilerinin yanı sıra, “bağlı olduğu sendika” hakkında da bilgi istiyor. Eğitim-Sen Genel Başkanı Dinçer, kadrolaşmanın artık açık yürütüldüğünü belirtti.
- ERDOĞAN ARTIK BORÇ ALMIYOR – Mal bildirimine göre dolardan Avro’ya geçen AKP liderinin toplam serveti 1 milyon 803 bin 854 YTL’ye ulaştı. Başbakan Erdoğan’ın, 12 Eylül 2007 itibarıyla mal varlığı Başbakanlık Basın Merkezi’nin,www.bbm.gov.tr adresli internet sitesinde yayımlandı. Daha önceki beyanında borçlu görünen Erdoğan alacaklı hale gelirken, 3 yılda 10 kat değerlenen arsaları ise 6 yıldır bir kuruş değer kazanmadı.
- AKP TÜRBANA DOLANDI – Anayasa taslağına ilişkin çalışmalar parti içinde tartışmalara yol açtı. AKP türban yasağının kaldırılması, Kürtçe eğitim ve din dersinin zorunlu olmaktan çıkarılması konusunda sıkıntı yaşıyor. Bazı partililer, türban yasağının yasayla kaldırılması gerektiğini dile getirirken bazıları da anayasaya kesin bir hüküm konmasını istiyor.
- TÜRBAN İÇİN CESARET KAZANDI – Time, Gül’ün cumhurbaşkanı olmasının AKP’nin elini güçlendirdiğini belirtti. Amerikan dergisi Time, bugüne kadar türban konusunda adım atmaktan kaçınan AKP hükümetinin, Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından “cesaret kazandığını” yazdı. Time dergisi haberinde, “Başbakan Tayyip Erdoğan’ın , Türk siyasetinin en hassas konularından biri olan türban yasağını sürdürdüğünü” vurgulayan Andrw Pervis, Erdoğan’ın türban yasağının kaldırılmasına yönelik açıklamalarının, “AKP’nin, Türkiye’nin laik anayasasını değiştirme girişimlerinin yönü konusunda kaygılara sebep olduğunu” yazdı.
- DARBECİ BENZETMESİ – MHP’li Oktay Vural, Erdoğan’ın anayasa konusundaki tavrına sert tepki gösterdi. AKP’nin anayasa hazırlama konusunda Meclis iradesinin hiçe saydığını belirten Vural, Erdoğan’ın tek başına, 12 Eylül darbesinin Milli Güvenlik Konseyi gibi davrandığını söyledi.
23 Eylül
- DİNDE ZORLAMA OLMAZ – Diyanet İşleri Başkanı Bardakoğlu, türban tartışmasının siyasi bir konu olduğuna dikkat çekti. Anayasa taslağı üzerinde sürdürülen tartışmaları değerlendiren Bardakoğlu, din eğitimi ile din kültürü ve ahlak bilgisi kavramlarının birbirinden ayrı olduğunu vurguladı. Bardakoğlu, “Din eğitimi, çocuklara isteğe bağlı olarak verilmeli” dedi. Din kültürü dersinin amacının, insanları daha dindar yapmak değil, din konusunda sağlıklı bir şekilde bilgilendirmek olduğuna dikkat çeken Bardakoğlu, bu dersin her türlü istismarın önüne geçmeyi amaç edinmesi gerektiğini vurguladı.
- AKP AÇLIĞA TERKETTİ – CHP Genel Başkan Yardımcısı Selvi, “50 bin ailenin örgütlenme, sendikalaşma hakkını kullanmaları nedeniyle işsizliğe, açlığı terk edildiğini” öne sürdü. Selvi, dünyada “demokrasi, insan hakları, özgürlükler adı altında sürdürülen global sömürü taktiklerinin AKP tarafından Türkiye’de uygulanmaya çalışıldığını” söyledi.
- SOYSAL: GİRİŞİM BAŞLATACAĞIZ – Bağımsız Cumhuriyet Partisi (BCP) Genel Başkanı Prof. Dr. Mümtaz Soysal, anayasa tartışmalarının, “Ilımlı İslam Devleti” projesinin gerçekleştirilmesine ilişkin bir sürecin parçası olduğunu belirterek “Bu tehlikenin önüne geçmek için neler yapılabileceği konusunda, 29 Eylül’de bir girişim başlatacağız” dedi.
- DTP’DEN ÖCALAN’A DESTEK – Diyarbakır’da bazı açılış törenlerine katılan DTP Grup Başkan Vekili Selahattin Demirtaş, Abdullah Öcalan’ın demokratik bir anayasayla 2 ay içinde silahların susabileceği yönündeki açıklamasını “büyük bir fırsat” olarak niteleyerek “DTP olarak bu süreçte üzerimize düşen misyonu, rolü oynamaya hazırız. Meclis’te parti ayrımı gözetmeksizin el ele verip akan kanın durması için çaba verilmelidir” dedi.
- CHP, BAYKAL’IN TAPULU MALI DEĞİL – Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ihraç istemiyle 3. kez CHP Yüksek Disiplin Kurulu’na (YDK) verilmesi kararının sürpriz olmadığını belirterek “Partimizin içine düştüğü başarısızlıktan şikayet etmek yasaktır. Muhalefet etmek yasaklanmıştır. Mevcut duruma katlanamayanlar disiplin kuruluna verilip atılacaktır. CHP, Deniz Baykal’ın tapulu malı değildi” dedi.
- BABACAN: SINIRI ZORLARIZ – Dışişleri Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, Türkiye’nin Kuzey Irak’ta faaliyet gösteren PKK terörüne karşı mücadelede Irak hükümeti ve ABD’den somut destek ve yardım istediğini belirterek “PKK ile mücadelede, tek başına yapabileceklerimizin sınırı var, bu sınırları zorlamak istemiyoruz, ancak bunu yapmamız gerekirse de yaparız” dedi.
24 Eylül
- ANAYASADA GİZLİ OYUN – “İlk 3 madde değişmeyecek” diyen AKP hükümeti, yeni anayasa taslağındaki cumhuriyetin ve devletin niteliklerine ilişkin diğer düzenlemeleri gizlemeye çalışıyor. Örneğin yerel yönetimlere vergi oranlarını belirleme yetkisi getirerek federatif bir yapının mali ayağı oluşturuluyor. Devletin görevleri arasında “Türk milletinin bağımsızlığını, ülkenin bölünmezliğini, cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak” çıkarılıyor. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasıyla ilgili maddeden “laik cumhuriyetin gereklerine” ifadesi ayıklanıyor.
- TÜRKİYE İTHAL MAL BAĞIMLISI – Türkiye’nin geçen yıl yaptığı 139.5 milyar dolarlık ithalatın yaklaşık 100 milyar doları ara mallarına gitti. Ara malı ithalatının yüzde 20’sini ham petrol ve doğalgaz oluşturdu. Düşük döviz kuru ara malı ithalatını azdırıyor. Bundan en çok KOBİ’ler zarar görüyor.
- DAYATMA TOPLUMU GERER – DSP lideri Sezer, hazırlanan anayasa taslağıyla ilgili tartışmalara değindi. Kendi iktidarları döneminde çok maddenin değiştiğini söyleyen Sezer, ‘Biz o dönemde bir komisyon oluşturduk. Dayatma yapmadık’ dedi.
- ERDOĞAN’IN MASRAFINI KİM ÖDEDİ? – Başbakan Erdoğan’ın üç gün hiçbir resmi teması olmadan Washington’da kalması, akıllara Turgut Özal’ın başbakanlığı döneminde yaptığı yurtdışı gezileri getirdi.
- İLAHİYATTA KIZLARIN KAPANMASI NORMAL – Elitaş, üniversitelerde kılık ve kıyafet serbestliği için “hizmet satan-hizmet alan” anlayışının olması gerektiğini savundu.
- GÜL’E SORUNLARI ANLATACAK – YÖK Başkanı Teziç, Cumhurbaşkanı Gül’ün davetlisi olarak çıkacağı Çankaya Köşkü’nde türban tartışmasına ilişkin tavırlarını anlatacak.
25 Eylül
- · AKP VE ABD’YE ASKERDEN UYARI – Kara Kuvvetleri Komutanı Başbuğ kaygılarını dile getirdi. TSK laikliğe taraftır. Laikliğin ulus devlet ve Atatürk milliyetçiliği anlayışlarının olmazsa olmaz koşulu olduğunu ve anayasadaki laiklik ilkesine ilişkin işlevsel tanımların tartışma konusu olmaması gerektiğini belirten Başbuğ, cumhuriyetin temel nitelikleri olan; demokratik laik sosyal ve hukuk devleti niteliklerine sahip çıkmanın herkesin görevi olduğunu söyledi. Başbuğ, “TSK de bu niteliklerin korunmasında taraf olmuştur ve olmayı sürdürecektir” dedi. Orgeneral İlker Başbuğ, AKP hükümetinin seçim sonrası uygulamalarını üstü kapalı biçimde eleştirerek, kararların askerle ortak alınmasını istedi. Orgeneral Başbuğ, “Yürütmeden sorumlu politik makamlar ile askeri makamlar arasında –elbette yasalarda mevcut yetki ve sorumluluklara karşılıklı saygı gösterilerek- ortak görüşlere ulaşılmasını karaların ortak olarak alınmasını sağlayacak düzenlemelerin yapılmasının çok yararlı olacağı düşünülmektedir” diye konuştu. ABD’nin, Türkiye’nin desteği olmadan Irak için kalıcı bir çözüm olmayacağını ve Irak’ın kuzeyindeki terör örgütünün varlığının hayati bir tehdit oluşturduğunu, zamanın söz değil, eylem zamanı olduğunu anlaması gerektiğini belirten Başbuğ, “Belki Türkiye’nin Irak’taki gelişmelere yön verebilecek güce sahip olmadığı söylenebilir. Ancak Türkiye’nin gelişmeleri engelleyebilecek, maliyetlerini artırabilecek bir güce sahip olmadığı da söylenemez” dedi.
- · ÇOCUKLARA TÜRBAN – Ankara Üniversitesi’nin akademik yıl açılışında konuşan Rektör Nusret Aras, AKP’nin üniversitelerde türbanı serbest bırakma planının yaratacağı tehlikelere dikkat çekti. Prof. Aras, “Lise son sınıftaki kız öğrenci ile üniversiteli kız öğrenci arasında ergenlik açısından önemli bir fark olmaması nedeniyle sonraki aşamada ‘Liselerde bulunan kız öğrenciler de isterlerse başlarını örtebilir’ talepleri gelebilir” dedi.
- · MEDRESEYE DÖNÜŞ – Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve Eğitim Vakfı Başkan Yardımcısı Emel Sungur, AKP’nin anayasa taslağına ilişkin Alevilerin kaygılarını ve taleplerini içeren bir dilekçe hazırlayarak dün TBMM Dilekçe Komisyonu’na teslim etti. Türbanlı eğitim hakkının medrese eğitim düzenine geri dönmek olacağını belirten Sungur, taslağın laikliği tamamen “kazıma” amacıyla hazırlandığını ileri sürdü.
- · DEMOKRASİ YUTTURMACASI – Prof. Dr. Selim Gemalmaz, AKP’nin hazırlattığı anayasa taslağının tartışılmadığını söyledi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Gemalmaz, din ve vicdan hürriyetinin türbana indirgenmesinin bir tuzak olduğunu, anayasa hazırlama sürecinin baştan aşağı antidemokratik olduğunu belirtti. Topluma anayasanın ‘tartışılıyor’ gibi yutturulmasının büyük bir rezalet olduğunu vurgulayan Gemalmaz, Erdoğan’ın “Anayasa konusunda herkes görüş açıklasın” sözlerinin “safsata ve yutturmaca” olduğunu söyledi.
- · AKP SOĞUK BAŞLADI – Seçime kadar süren ABD ve AB ülkeleri ile iş dünyasının desteği, yerini ‘mesafeye’ bıraktı. İktidarlarının ilk döneminde ABD ve Avrupa ülkeleri ile sıcak ilişkiler kuran, iş dünyasının desteğini alan AKP, ikinci iktidar dönemine sıkıntılı girdi. Yeni anayasa taslağı nedeniyle yargı organları, üniversiteler, iş ve işçi dünyası AKP’ye tavır alırken; Başbakan Tayyip Erdoğan, torununu görmek için gittiği ABD’de beklediği ilgiyi bulamadı. AB ülkelerinden de anayasa taslağı konusunda “laiklik” uyarıları geldi.
- · CHP’DE MUHALEFET HAREKETLENDİ – CHP yönetimi ilçe ve il kongrelerini 6 ay içinde tamamlayıp, 2008 yılı ilkbaharında kurultayı toplamayı planlıyor. PM içindeki muhalif isimlerden PM üyesi Gülsüm Bilgehan, “Demokratik bir şekilde tüzüğü de işleterek elimizdeki hakları kullanacağız. Öncelikli hedefimiz tüzük değişikliği” dedi.
26 Eylül
- · DİNLEMEK ZORUNDA – Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tunçalp Özgen, üniversitelerin anayasa ile ilgili çıkışlarını eleştiren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a “Siyasal otorite üniversiteyi ve üniversiteden gelen eleştirileri, kendilerine göre ilk bakışta haksız veya yanlış olsa dahi, dinlemek, irdelemek zorundadır” diye karşılık verdi. Özgen, yok yere toplumu germenin nedenini anlayamadığını vurguladı. Ekonomik Sosyal Konsey de AKP hükümetine vazgeçilemez değerleri hatırlatarak anayasada uzlaşma çağrısı yaptı. Konseyin sivil kanadını oluşturan 7 sivil toplum örgütü, hükümeti sürece katkı yapması için kamuoyunu bilgilendirmeye çağırdı. Açıklamada, “Atatürk, bu ülkenin kurucusudur. Bunu kimsenin silmeye gücü yetemez. Biz toplumun kamplara bölünmesinden rahatsızız” denildi.
- · SORUN 301 – Eski Milli Eğitim Bakanı Turhan Tayan, türban yasağını kaldırmanın AKP’nin sabırla yürüttüğü bir proje olduğunu belirterek, üniversitelerde serbest bırakılması durumunda sıranın ortaöğretim ve kamu kurumlarına geleceğini söyledi.
- · DEĞİŞTİRDİK – CHP lideri, “Biz, ‘başlangıç’ bölümünden 12 Eylül’e referans veren, 12 Eylülcüleri metheden bölümlerin çıkarılmasını istedik. Şimdi Atatürkçülüğün esaslarına, temel ilkelere sahip çıkana bir başlangıç var. AKP, laikliğin içini boşaltan bir anayasa taslağı getiriyo” dedi.
- · YENİ AVRO’DA TÜRKİYE YOK – Komisyonun yeni madeni Avrolar için hazırladığı harita AB Konseyi’ne takıldı. Karara tepki gösteren Avrupa Parlamentosu’nun iki İtalyan liberal milletvekili, “Konsey, gizlice ve kasten Türkiye’yi Avro’dan sildi” dedi. Financial Times gazetesi , AB Konseyi’nin “sömürgeci” bir mantıkla çizdiği yeni haritaya uyacak şekilde Kıbrıs’ın da yerinin değiştirilerek yüzlerce kilometre Batı’ya, Girit’in yanına taşındığını kaydetti.
- · MHP’DEN TOPTAN’A ÇAĞRI – Mehmet Şandır ve Oktay Vural tarafından kaleme alınan mektupta, TBMM başkanının, anayasa tartışmalarını ‘TBMM zeminine çekmesi’ istendi.
- · HİBELER AKP’Lİ BELEDİYELERE – Hazine kayıtlarına göre yabancı kaynaklı hibe yapılan 15 belediyeden 12’si AKP’li. Toplam 113 milyon 413 bin Avro’luk hibeden 70 milyon 251 bin Avro’luk bölümü AKP’li yerel yönetimlere giderken yardım yapılan belediyeler arasında CHP’lilerin bulunmaması ise dikkat çekti.
27 Eylül
- · YAPTIRIM KISKACI – ABD Temsilciler Meclisi, İran’da yatırım yapan şirketleri cezalandırma kararı aldı. Kararın Başbakan Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ABD’deyken alınması dikkat çekti. Karardan en fazla etkilenecek olan ülke Türkiye olacak. Türkiye ile İran arasında imzalanan Doğalgaz Mutabakatı’na göre TPAO, İran’da yaklaşık 12 milyar dolarlık yatırım yapacak. Diplomatik kaynaklar, tasarının İran’ın elini büyük oranda rahatlatacak ve Avrupa’nın gaz sıkıntısını da çözecek olan bu anlaşmanın engellenmesi için gündeme getirildiği görüşünde.
- · IRAK’LA KOŞULLU ANLAŞMA – Türkiye ile Irak arasında yılan hikayesine dönen terörle mücadele ve işbirliği anlaşmasının bugün imzalanması bekleniyor. Ancak anlaşmada Türkiye’nin en çok istediği “sıcak takip hakkı” Irak’ın iznine bağlanıyor. Sıcak takibin sınırlandırılması ve izne bağlanmasının ise Bağdat hükümeti üzerinde büyük etkisi olan Kürt lider Barzani’nin istemi olduğu belirtiliyor. Sıcak takip yapabilmek için Irak Cumhurbaşkanı Talabani ve Barzani’nin iznini almak gerekecek.
- · RAMAZAN TADİLATLARI – Oruç ayının gelmesiyle birlikte öğretmenevlerinde yemek servisi kesildi. İstanbul’da ve küçük kentlerdeki birçok öğretmenevinde bir ramazan klasiği yaşanıyor. Yani tadilat ya da eleman yokluğu nedeniyle öğretmenlere kahvaltı veya öğlen yemeği verilmiyor. Uygulamaya tepki gösteren Eğitim-İş Genel Başkanı Yüksel Adıbelli, “Zaten AKP döneminde nerede imam kılıklı öğretmen var, onları öğretmenevlerine yönetici yaptılar” diye konuştu.
- · DÖVERKEN ÇOK ACITMA – Diyanet Vakfı’nın Kocatepe Camii içerisinde düzenlediği “Kitap ve Kültür Fuarı”nda sergilenen bir kitapta kadının “şirretlik etmesi” durumunda, erkeğin eşini çok acı vermeden dövebileceği belirtilirken, bir diğerinde “Ailesinin başı açık, tesettürsüz olarak sokak ve caddelerde vücudunu teşhir etmesine ve uygunsuz biçimde gezmesine göz yuman erkekler, Allah’ın gazabına ve ateşine müstehak olabilirler” deniliyor.
- · AKP YALNIZ KALDI – Kamuoyunun uzlaşma beklentilerini boşa çıkartarak, kendi amaçları doğrultusunda anayasa taslağı hazırlayan AKP, yargı organları, üniversiteler, iş dünyası, sendika ve odalardan sert eleştiriler aldı. Tepkiler üzerine anayasa sürecini yavaşlatan AKP yöneticileri, Erdoğan’ın ABD’den dönüşünü bekliyor.
28 Eylül
- ANLAŞMAYA KÜRT ENGELİ – Türkiye ile Irak arasında dün imzalanması beklenen terörle mücadele anlaşması, Kuzey Irak’lı Kürtlerin sıcak takibi izne ve denetime bağlama istemi nedeniyle kilitlendi. Irak tarafı sıcak takibin izne bağlanmasını isterken, Kürtlerin isteği üzerine “Karşılıklı irtibat subaylarının iletişimi dahilinde ve Irak ordusunun yardımı ve gözetiminde” ifadesini de eklemek istemeyi önerdi, ancak Ankara iki isteği de reddedince Irak tarafı görüşmeyi kesti.
- ABD’YE KARŞIN TEMAS – İran’da yatırım yapacak şirketlere yaptırım uygulamasını öngören tasarının ABD Temsilciler Meclisi’nden geçmesine ve Washington yönetiminden gelen uyarılara karşın Başbakan Erdoğan dün İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’la 30 dakikalık bir görüşme yaptı. İki lider arasındaki görüşmede enerji işbirliğinin ele alındığı kaydedildi. Görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını, BM koridorlarında cevaplayan Ahmedinajad, iki ülkeyi ilgilendiren konularda görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek “Erdoğan ile çok yararlı bir görüşme yaptık. Özellikle enerji konusunda aramızda sorun yok” dedi. ABD ise, İran’da yatırım için zamanın uygun olmadığı görüşünü yineledi.
- BAYKAL’IN EKİBİNDE ÇATLAK – Muhalefet cephesi, CHP lideri Deniz Baykal’ın ekibindeki “çatlak”la genişledi. Muhalifler yarın MYK’nin il başkanını görevden aldığı Balıkesir’de kitlesel bir basın toplantısı yapmayı planlıyor. Muhaliflerin genel başkan adayı olarak bugüne dek Gülsün Bilgehan ve Haluk Koç’un adları anılıyordu. Son gelişmeler üzerine Koç, kararını netleştirdi ve kurultayda aday olacağının ilk işaretini verdi.
- ŞERİATÇILAR PERVASIZLAŞTA – ÇYDD, AKP’nin uygulamalarının yarattığı tehlikelere dikkat çekti. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) Başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan, demokratik, laik, çağdaş toplumlarda, oy çoğunluğuyla iktidara gelmenin, geriye gidiş ve rejimi değiştirme dahil tüm istediklerini yapma anlamına gelmediğini belirterek “Seçim ertesinden başlayarak yapılan atamalar, kadrolaşmalar, aynı görüşün militanı olanların baskıcı davranışlarda pervasızlaşmaları adeta bir intikam sürecini çağrıştırıyor” dedi.
- AKP UZLAŞMAYI HATIRLADI – Anayasa konusundaki tepkileri görmezden gelemeyen iktidar, yumuşama eğiliminde. AKP kamuoyunda anayasa taslağına yükselen itirazlar nedeniyle söylem değiştirdi. Başbakan Yardımcısı Çiçek, hazırladıkları taslak konusunda ısrarlı olmadıklarını açıklarken, taslağın en sıkı savunucularından AKP Genel Başkan Yardımcısı Fırat da 7 sivil toplum örgütünün açıklamasını “mantıklı bir açıklama” olarak yorumladı.
- YOBAZLIĞA KARŞI MİLYONLAR – Özkan, ‘Biz Kaç Kişiyiz’ kampanyası ile gericiliğe karşı koyma hakkını kullandıklarını söyledi. Tuncay Özkan, ‘Biz Kaç Kişiyiz” (www.bizkackisiyiz.com) kampanyasıyla “Türkiye’nin büyük ve güçlü bir ülke olması, herkesin zenginliği, umudu, birlikteliği paylaşan ve yurttaşların artık çaresizlikten kurtarılmasının” amaçlandığını açıkladı. Özkan, “İl il, ilçe ilçe dolaşarak laik Türkiye Cumhuriyeti’nin ışığıyla her yeri aydınlatacağız. Her evde laik Cumhuriyet ışığını camından baktığınızda hissedeceksiniz” dedi.
- BAKANLIK KENDİSİYLE ÇELİŞTİ – İlköğretim 8. Sınıf İnkılap Tarih ve Atatürkçülük Ders Kitabı’na, Onuncu Yıl Nutku, Atatürk’ün kişisel özellikleri ve kadının toplumdaki yerine ilişkin okuma metinlerinin korunması yönünde aldığı karara uymayan MEB’in düzenlemeye aykırı kitaplara onay verdiği ortaya çıktı.
29 Eylül
- YARGITAY DA UYARDI – Yargıtay Başkanlar Kurulu, anayasa değişikliğinde en geniş toplumsal uzlaşmanın sağlanması gerektiğine işaret ederek “olmazsa olmazları” sıraladı. Oybirliğiyle aldığı kararları kamuoyuna açıklayan kurul, laik Cumhuriyetin dayanağını oluşturan başlangıç bölümünün “sözünde ve özünde kısaltma yapılarak etkisiz hale getirilmesinin kabul edilemeyeceğini” vurguladı. Yargıtay, laiklik ilkesini doğrudan veya dolaylı yeni düzenlemelerle zaafa uğratılmasının karşısında olacağını belirtti. Cumhuriyetin temel ilkelerinin etkisizleştirilmesinin benimsenemeyeceği ifade edilen Yargıtay açıklamasında, “Tarafsızlığı tartışma konusu olamayacak, bağımsızlığı ise bir türlü sağlanmak istenmeyen yargı erkini, yasama ve yürütmenin denetim ve hakimiyetine daha ziyade çekme niyetini açığa çıkaran önerilerin asla uygun bulunamayacağı, açıklanan vazgeçilmez ilkeler doğrultusunda ve bu sorumluluk duygusu ile gelişmelerin takipçisi olunacağı kamuoyuna duyurulur” denildi.
- ‘HALK AKP’YE YETKİ VERMEDİ’ – TBMM Başkanı Köksal Toptan, anayasa çalışmalarına toplumun tüm kesimlerinin katılması gerektiğini belirterek halkın AKP’yi yüzde 47 iktidara taşıdığını ancak anayasayı tek başına yapma gücü vermediğini söyledi. Herkesin çağın gereklerine uygun bir anayasa konusunda düşünce birliği içinde olduğunu belirten Toptan, anayasa çalışmalarının ortaya konulacağı ve uzlaşmanın sağlanacağı yerin TBMM olduğunu kaydetti.
- HÜKÜMETTE FARKLI SES – Anayasa taslağı konusunda AKP içinden de farklı görüşler çıkmaya başlardı. Devlet Başkanı Sait Yazıcıoğlu, her iki kişiden birinin AKP’ye oy vermediğini vurgulayarak “Onların da korku ve kaygılarını gidermeliyiz. Sivil anayasa gayretimiz Malezya gibi vehimlere yol açıyorsa, bizim de özeleştiri yapmamız lazım” diye konuştu.
- ‘REFERANDUM KARMAŞA YARATTI’ – Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Başkanı Şenal Sarıhan: 21 Ekim karşıdevrimin merhalelerindendir. Referanduma verilecek “evet” oyları ile ülkenin en önemli kurumları olan Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Sisteminde değişikliklere gidileceğini belirten Sarıhan, bu durumda mevcut cumhurbaşkanının makamda anayasal olarak “işgalci” konumuna düşeceğini ve ülkede yeni bir siyasi karmaşa doğacağını dile getirdi.
- DİN EĞİTİMİDE ÇIKMAZDA – ‘Laikliği güvence altına alıyoruz’ görüntüsü vermek isteyen AKP formül bulamadı. Anayasa taslağında “din ve inanç hürriyeti” başlıklı maddede din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin zorunlu dersler kapsamından çıkartılmasına ilişkin getirilen öneriler, AKP’yi düğümledi. AKP, parti içindeki farklı görüşleri nedeniyle bu konuda net bir karar veremiyor.
- AKP, BİR UCUBE YARATTI – Eski Mersin Barosu Başkanı ve CHP Mersin Milletvekili İsa Gök, Sapanca’da düzenlenen toplantıda şekillenen yeni anayasa taslağını sahiplenen AKP’nin son günlerde topu başkalarına atmaya çalıştığını vurgulayarak “AKP bir ucube yaratmıştır. Bu ucubeye sahip çıkmalıdır” dedi.
30 Eylül
- AKP AB’DEN UZAKLAŞIYOR – ‘Türkiye Malezyalaşıyor’ algısı yavaş yavaş yerleştiriliyor. AKP’nin geçen parlamento döneminde AB ile ilişkilere yoğunlaştığını ancak yeni dönemde yeterli enerjiyi göstermediğini belirten Prof, Turan, bu sayede Malezya tartışmalarına zemin hazırladığını söyledi. Prof. Eyüboğlu ise AKP’nin “AB’den ödünün koptuğunu” ve Malezya tartışmasının bir “sonu” olduğunu belirterek “Erbakan’ın ‘Kanlı mı kansız mı’ sorusuna ‘Biz kansız başardık” deme noktasına geldiler” dedi.
- ERDOĞAN VAZGEÇTİ – Erdoğan’ın, Irak’la imzalanan güvenlik ve işbirliği anlaşmasından ‘sıcak takip’ ifadesinin çıkarılmasına onay vermesi Türkiye’yi zora soktu. Anlaşmadan önce sıcak takip hakkını saklı tutan Türkiye, Birleşmiş Milletler hukukuna göre sınır ötesi operasyon hakkından vazgeçtiğini tescil etmiş oldu. Irak da bu anlaşmayı gerekçe göstererek olası bir sınır ötesi operasyonu engelleme şansını elde etti. Anlaşma Türkiye ile Irak arasında yapılan ve bu konuda imza altına alınan ilk metin olma özelliğini taşıyan 1926 tarihindeki mutabakatın da çok gerisinde kaldı. O dönemde, terör kavramı olmadığı için iki ülke “kaçakçıların ve soyguncuların” takip edilmesi konusunda uzlaşmıştı. 1926 anlaşmasına göre Türkiye, Irak sınırı içinde 75 kilometre sıcak takip yapma ha1kkına sah0ipti.1 alınan ilk metin olma özelliğini taşıyan 1926 tarihindeki mutabakatın da çok gerisinde kaldı. O dönemde, terör kavramı olmadığı için iki ülke “kaçakçıların ve soyguncuların” takip edilmesi konusunda uzlaşmıştı. 1926 anlaşmasına göre Türkiye, Irak sınırı içinde 75 kilometre sıcak takip yapma hakkına sahipti.
- SİVİL DARBE GİRİŞİMİ – Eski Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, AKP’nin anayasa taslağı hazırlıklarını “Bu bir sivil anayasa hazırlama değildir. Bu doğrudan doğruya sivil bir darbedir” şeklinde değerlendirdi. Kanadoğlu, “Bu dinci oligarşik bir yapının teşebbüsüdür. Bu sivil darbe teşebbüsüne sadece sivil toplum örgütlerinin değil, laik, demokratik Cumhuriyetin inanmış her vatandaşının, her yurttaşının her türlü olanakla ve kendi gücüyle karşı çıkması şarttır” dedi.
- APRONDA NAMAZA SORUŞTURMA – Sarıklı, cüppeli ve kara çarşaflı kişilerin Atatürk Havalimanı’nda aprona girerek namaz kılmasıyla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında THY, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve Havalimanı Koruma Şube Müdürlüğü’nden bilgi istendi. Daha önce böyle bir uygulamayla karşılaşmadığını belirten Hava-iş Başkanı Ayçin ise “Bu görüntüler tesadüfi olamaz. Birileri bir yerlerden aldıkları güçle buna cesaret edebiliyor” dedi.
- AKP’YE SAĞDUYU ÇAĞRISI – TBMM Başkanı Köksal Toptan’ın “uzlaşma yeri TBMM” açıklaması, Yargıtay’ın laiklikle ilgili uyarıları, meslek örgütlerinin anayasa taslağı hazırlamak için birlikte hareket etmesi, AKP yönetimini sıkıntıya soktu. Anayasa taslağının TBMM’de oluşturulacak bir partililer arası uzlaşma komisyonunca hazırlanması baskısı artarken AKP yol haritası için Başbakan Tayyip Erdoğan’ın kararını bekliyor.
- MUHALEFETTEN DESTEK – Halkın AKP’ye “tek başına anayasa yapma yetkisi vermediğini” belirterek bu konuda zeminin Meclis olduğunu açıklayan TBMM Başkanı Köksal Toptan’a muhalefetten tam destek geldi. Parlamentoda grubu bulunan CHP; MHP ve DTP sözcüleri, Toptan’ın açıklamalarını “sağduyulu bir yaklaşım” olarak değerlendirdiler.